همهی افراد جهان اضطراب و استرس را تجربه کرده اند. این مقدار تجربه به طور قطع در اشخاص متفاوت، مختلف بوده است. مثلا شاید یک کودک هفت ساله ممکن است نهایت اضطراب را در ننوشتن تکالیف خود ببیند، اما یک فرد بالغ باید روزانه با انواع موقعیتهای تنش زا گریبانگیر شود. اما سوال اینجا است که اصلا چرا ما باید این شرایط زجر آور استرس را تجربه کنیم؟ آیا همیشه برای دلهرههای دائمی و روزانهی ما دلیلی وجود دارد؟ و یا خیر این اضطرابها فقط بی دلیل میآیند و بی دلیل هم میروند؟
موضوع مقالهی امروز در رابطه با اضطرابهای روزانه است. یک نکته را به یاد داشته باشید که بسیاری از این اضطرابها به طور واقعی هستند، یعنی نتیجهی قرار گرفتن ما در شرایط بد روحی و جسمی میباشند. اما بسیاری از این استرسها فقط حاصل افکار خودمان است که به طور قطع وجه واقعی ندارند. در هر حال شما جزء هر کدام از دسته افراد مضطرب فوق باشید،( یعنی چه استرس روزانه واقعی داشته باشید و چه خیر) با خواندن این مقاله میتوانید تا حدودی به آنها غلبه کنید. چراکه ما در ادامه مقاله در ابتدا شما را با مفاهیم مربوط به استرس و اضطراب آشنا میکنیم و سپس به شما راهکارهایی در زمینهی کاهش آن آموزش میدهیم.پس اگر برای شما استرسهای روزانه تبدیل به یک معضل اساسی شده است، پیشنهاد میکنم که مقاله ی ما را تا انتها بخوانید.
مفهوم استرس
در آخرین تعریفی که از استرس بیان شدهاست، این مفهوم میگوید در شرایطی قرار بگیریم که جمیع خواستهها و انتظاراتی که از ما میرود بیشتر از امکانات و موقعیت هایی باشد که برای ما وجود دارد. پس از تعریف مفهوم استرس، آنرا معمولا به دو گروه تقسیم بندی میکنند. استرس دسته اول یعنی پاسخی که بدن ما نسبت به عوامل استرس زا اعمال میکند و استرس دسته دوم یعنی فشار و تنشی که از بیرون به ما وارد میشود. درباره ی استرس دستهی اول هنوز پژوهشگران خیلی اطلاعات زیادی به دست نیاورده اند. اما استرس بیرونی یک موضوع کاملا مفصل است که در مقالات آینده درباره ی آن کاملا صحبت میکنیم. چراکه در این مقاله قصد داریم بیشتر درباره ی راههای رهایی از اضطراب و استرسها، به خصوص استرسهای روزانه صحبت کنیم، بنابراین خوب است در ابتدا با تفاوت اضطراب و استرس آشنا شوید.
تفاوت اضطراب و استرس
اضطراب و استرس دو مفهوم شبیه به هم اما متفاوت میباشند. با استرس که پیشتر آشنا شدیم. اما اضطراب یکی از حالات زجر آوری است که در پی استرس روزانه و طولانی مدت به دست میآید. در واقع با استرس روزانه کم کم اضطراب هم نمایان میشود. علائم استرس معمولا خستگی مزمن و کاهش و افزایش اشتها و در پی آن کم و زیاد شدن وزن میباشد. اما علائم اضطراب به خصوص اضطرابهای روزانه کمی شدیدتر است و شامل تنفس تند، بالا رفتن ضربان قلب، احساس خطر و همچنین مشکلات عدیده خواب است.
راهکارهایی برای رهایی از استرس و اضطراب
بر طبق آخرین آماری که از ایالت متحده آمریکا منتشر شده است، بیش از هفتاد درصد جمعیت بزرگسالان این کشور روزانه تنش روانیِ زیادی را تجربه میکنند. پس تجربهی استرس و اضطرابهای روزانه متعلق به کشورهای فقیر از نظر اقتصادی نیست. همان طور که در مقدمهی این مقاله خواندیم گاهی اوقات این تنشهای روانی که روزانه به ما وارد میشود، منشا واقعی دارند و برای مثال در محل کار ما خلل ایجاد شده است و ما ناخودآگاه دچار استرس شدهایم. اما گاهی اوقات استرس و حتی اضطرابهای روزانه فقط نتیجهی روال ناسالم ما در زندگی کردن است. در ادامه شما را با عواملی که موجب میشود بیهوده با استرسهای روزانه گریبان گیر شوید، آشنا میکنیم.
- کل روز را در خانه سپری کردن
-نداشتن برنامه و هدف در زندگی
- ورزش نکردن
- نخوردن آب کافی
- کمبود آهن و برخی از ویتامینها در بدن
- شب بیداری
- نبود خواب کافی در شبانه روز
- استفادهی زیاد از موبایل در طی شبانه روز
- ارتباط بر قرار نکردن با اعضای خانه
با انجام دادن و انجام ندادن موارد بالا دچار استرس و اضطرابهایی میشوید که بدون دلیل واقعی باید با آنها مبارزه کنید. حتی اگر منشا استرس و در پی آن اضطرابهای روزانه شما واقعی هم باشد عوامل فوق میتواند آنها را تشدید کند و یا منبع استرس را بیشتر از آن چیزی که هست نشان دهند. اما واقعا چه راهکارهایی میشود برای رهایی از تنش اعمال کرد؟
مصرف مکملها
یکسری مکمل در بازار وجود دارند که کمبود مواد داخل بدن را جبران میکنند. این مکملها در صورت شیمایی بودن بهتر است با مصرف پزشک تجویز شوند و اگر هم گیاهی باشند، کم لطفی به خود نیست که با پزشکی در این مبحث مشورت شود. ( در واقع برای مکملهای گیاهی دستور پزشک یک الزام نیست.) برخی از مکملهای گیاهی عبارتاند از چای سبز و سنبل الطیب و از مکملهای شیمایی میشود اسید چرب امگا۳ را نام برد.
کم کردن میزان کافئین
در تمام نوشیدنیهایی مثل قهوه و چای و انرژی زا و همچنین تنقلاتی مانند شکلات کافئین به کار رفتهاست.کافئین یک ماده ی تحریک کننده برای اعصاب میباشد. چون این ماده اعصاب را تحریک میکند پس در نتیجه با مصرف زیاد آن ممکن است فرد در ابتدا دچار استرس روزانه و سپس اضطرابهای بیدلیل شود. ناگفته نماند مقدار تحریک اعصابی که به واسطه کافئین برای افراد پیش میآید از فردی به فرد دیگر کاملا متفاوت است. مثلا ممکن است شخصی با یک لیوان قهوه در روز دچار اضطرابهای روزانه شود، اما شخص دیگر با سه لیوان قهوه و دو لیوان چای به همراه یک لیوان انرژی زا اضطراب روزانه را تجربه نکند.
در کل میزان کافئین چای از قهوه کمتر و قهوه هم از نوشنیدنیهای انرژی زا کافئین کمتری دارد. پس با عکس این ترتیب میتوان آنها را مصرف کرد. معمولا میگویند برای یک فرد عادی که در وضعیت اعصاب متناسبی است، تا خوردن ۵ لیوان قهوه در روز برای او مشکل خاصی ایجاد نمیکند. اما توصیه میشود این مقدار را به به ۳ یا دست کم ۴ لیوان قهوه در روز کاهش دهد.
نوشتن
شاید دیدهاید که خداوند در قرآن به قلم قسم خورده است و در ابتدا پیامبر و سپس مومنان را تشویق به خواندن و نوشتن کردهاست. پس معجزهی نوشتن حتی در ادیان هم آمده است. اما آیا هر نوشتهای ؟ خب قطعا خیر. منظور از نوشتن ، نوشتههایی است که به رهایی از استرس روزانه کمک میکند. شما میتوانید چیزهایی که نسبت به آن شکر گزار هستید را بنویسید و بعد به سراغ مواردی که این تنشهای روزانه را برای شما به وجود آورده اند بروید، و بعد موارد شکر را نگه دارید و تنشها را بسوزانید. اینگونه احساس میکنید اضطرابها از شما دور شدهاند.
خندیدن
تحقیقات ثابت کردهاست، خندیدن نه تنها اضطراب را کاهش میدهد بلکه کمبود خواب شبانه هم جبران میکند. اما چگونه؟ مکانیسم چگونگی کاهش اضطراب توسط خنده به این صورت است که در هنگام خندیدن فرد اضطرابهای روزانه خود را فراموش میکند و تا حدودی از فضای استرس بیرون میآید. تکرار این عمل و عادت به خنده میتواند در گذر زمان معجزاتی را در زمینهی کاهش اضطرابهای روزانه برای فرد مضطرب داشته باشد.
آموختن نه گفتن
همان طور که پیشتر هم گفتیم استرسها هم ممکن است واقعی باشند( که خودشان میآیند و خودشان هم میروند،) و هم امکان دارد فقط حاصل فکر بیش از حد یا در خانه ماندن و عوامل اینچنینی باشد.( البته استرس ها با منشا واقعی هم اگر بیش از حدی که هستند به آنها فکر کنیم، ناخودآگاه به اضطرابهای مزمن روزانه تبدیل میشوند. ) اگر استرس ها منشا واقعی نداشته باشند و یا علت واقعی آنها حل شدنی باشد، میشود آنها را کنترل کرد. اما چگونه؟ یکی از راههای کنترل استرس قدرت نه گفتن به اشخاصی است که به غیر از سو استفاده از شما هدفی را دنبال نمیکنند.
جلوگیری از اهمال کاری
در پیشتر دربارهی این گفتیم که اگر مدت زیادی را با گوشی صرف کنید، بعد از مدتی دچار استرسهای روزانه میشوید. اما چرا؟ چون خودتان پی میبرید که دارید عملا اهمال کاری میکنید. البته تعداد زیادی از افراد هستند که به واسطهی گوشی در آمد زایی میکنند که خب قطعا این اهمال کاری نیست و بسی هم ارزنده میباشد. (اما به یاد داشته باشید که همین کار ارزنده در آمد زایی با گوشی هم اگر طولانی مدت بشود، استرسهای روزانه را با خود به همراه می آورد.) در هرحال داشتن برنامه ریزی و سپس عمل کردن به آن برای انجام کارهای مفید مثل مطالعهی درسی و غیر درسی میتواند افراد را از اهمالکاری دور کند.
ورزش کردن
هرچه قدر از فواید ورزش کردن در فضای آزاد بگوئیم کم گفتیم. ورزش نه تنها جسم را سالم و البته خوش اندام نگه میدارد، روح را نیز به تکاپو مثبت میاندازد به طور قطع منظور ما لزوما ورزشهای سنگین نیست، بلکه پیاده روی در فضای آزاد و تمیز نیز از ورزشهای سالم و البته کم هزینه ای است که بیشتر افراد جهان میتوانند آن را انجام دهند. اگر شما میخواهید علاوه بر سلامت جسم و روح اندام جذابی هم برای خود بسازید میتوانید به باشگاهی در نزد خانه خود ثبت نام کنید.
یوگا انجام دهید
امروزه یوگا تبدیل به یک روشی پرطرفدار در بین اغلب مردم جهان شدهاست. اگر یوگا انجام داده باشید می دانید شکلهای مختلفی از این عمل آرامش بخش وجود دارد که همهی آنها میتوانند با برقراری پیوند میان ذهن و بدن استرس را از تن بیرون دهند. نکتهای که درباره ی یوگا وجود دارد این می باشد که با اینکه فهمیده اند که یوگا موجب سلامتی روح میشود اما از چگونگی عملکرد آن اطلاعات خاصی در دسترس ندارند.
گوش دادن به موسیقی آرامش بخش
احتمالا خودتان هم بارها تجربه کرده اید که وقتی در شرایطی تنشزا قرار میگیرید یک آهنگ زیبا میتواند حال شما را دگرگون کند. البته به یاد داشته باشید که همهی آهنگهای به ظاهر زیبا آرام بخش نیستند و فقط ممکن است در لحظه حال شما را خوب کند و بعد حال روحی شما را از قبل هم نامطلوبتر کند. پس حتما به آهنگی که انتخاب میکنید توجه نشان دهید. اگر شما برای رفع تنشهای روزانه خود به نزد مشاور بروید، گاهی او خودش به شما موسیقی هایی برای رسیدن به آرامش به شما معرفی میکند. پس به هر موسیقیای بها ندهید.
بیشتر بخوانید: اختلال نقص توجه چیست؟
سخن آخر
احتمالا شما که این مقاله را تا انتها دنبال کردید به دنبال راهکارهایی هستید که بتوانید از شر استرس و اضطرابهای روزانه خلاص شوید. راهکار های پیشنهادی فوق در حدود ۷۰ الی ۸۰ درصد میتواند شما را به خواسته تان نزدیک تر کند. اما به یاد داشته باشید اگر استرسهای شما از حد معمولی فراتر رفتند این راهکار های فوق تاثیر گذار نیست، و مراجعه نزد یک مشاور با تجربه و البته بیتعصب میتواند حال شما را دگرگون کند. پس استرس ها و اضطرابهای روزانه را تشدید نکنید و به دنبال راه حلهایی برای درمان آنها باشید. چراکه آنها در گذر زمان واقعا آسیب زنندهاند.