منتشر کننده
پیرچشمی یا پرسبیوپیا (Presbyopia) در واقع از بین رفتن تدریجی توانایی چشم شما در تمرکز بر روی اشیاء نزدیک است. علت آن از دست رفتن تدریجی خاصیت ارتجاعی عدسی چشم و کم شدن قدرت تطابق آن ذکر شده است. این اختلال یک روند طبیعی و اغلب آزار دهنده دوران پیری است. معمولاً در اوایل تا اواسط دهه 40 زندگی بروز می‌کند و تا حدود 65 سالگی بدتر می‌شود. ممکن است از بروز این اختلال چشم زمانی آگاه شوید که برای خواندن روزنامه یا کتاب مجبور شوید آن را در طول بازو خود مدام جا به جا کنید تا به وضوح کامل بتوانید بخوانید. یک آزمایش چشم معمول می‌تواند بروز پیرچشمی را تأیید کند. می‌توانید این اختلال را با عینک یا عدسی های تماسی اصلاح کنید. پزشک شما همچنین ممکن است عمل جراحی را در نظر بگیرد.
بیشتر بخوانید: فشار خون بالا و کنترل آن
علائم پیرچشمی
اختلال پیرچشمی به تدریج بروز می کند. در مورد این اختلال شما ممکن است بعد از 40 سالگی متوجه علائم و نشانه های زیر شوید:
- تمایل به دورتر نگه داشتن مطالب برای واضح تر شدن خواندن حروف آن ها
- تاری دید در فاصله عادی خواندن همیشگی
- خستگی چشم و سردرد بعد از خواندن یا انجام کار با اشیاء نزدیک
اگر خسته یا در محلی با نور کم نور باشید ممکن است متوجه شوید که این علائم بدتر می‌شوند.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنید
اگر در هنگام خواندن مطالب و انجام کارها در فاصله نزدیک تاری دید دارید، به چشم پزشک مراجعه کنید. او می‌تواند تشخیص دهد که آیا شما پیرچشمی دارید یا خیر و توصیه های لازم را به شما بکند.
در این زمینه به دنبال مراقبت فوری پزشکی باشید اگر:
- دچار از بین رفتن ناگهانی بینایی در یک چشم با یا بدون درد چشم شده اید
- دچار تاری چشم ناگهانی شده اید
- تیرگی و روشنی و یا لکه های سیاه هنگام مشاهده چراغ میبینید
- دچار دوبینی شده اید
علل پیرچشمی
معمولا برای تشکیل تصویر، چشم شما به قرنیه و عدسی وابسته است تا نور منعکس شده از اشیاء را متمرکز کند. هرچه شی نزدیکتر باشد، عدسی بیشتر انحنا پیدا می‌کند. قرنیه سطح روشن و گنبدی شکل جلوی چشم شما است. عدسی ساختار روشنی است که از نظر اندازه و شکل مشابه آب نبات است. برای متمرکز کردن تصویر روی شبکیه، واقع در دیواره پشتی داخلی چشم، هر دو ساختار نوری را که وارد چشم شما می‌شود خم (شکسته و تجزیه) می کنند. عدسی برخلاف قرنیه، تا حدودی قابل انعطاف است و با کمک یک عضله دایره ای که آن را احاطه کرده است می‌تواند شکل خود را تغییر دهد. هنگامی که به چیزی دور نگاه می‌کنید، عضله دایره ای شل می‌شود. هنگامی که به چیزی نزدیک نگاه می‌کنید، عضله منقبض می‌شود و به این ترتیب عدسی نسبتاً الاستیک انحنا و قدرت تمرکز آن تغییر پیدا می‌کند. پیرچشمی در اثر سخت شدن عدسی چشم شما ایجاد می‌شود. از آنجایی که عدسی شما کمتر منعطف می‌شود، دیگر نمی‌تواند شکل خود را تغییر دهد تا بتوانند روی تصاویر نزدیک متمرکز شود. در نتیجه این تصاویر خارج از کانون چشم قرار می‌گیرند.
فاکتورهای خطر پیرچشمی
فاکتورهای خطر خاصی می‌توانند احتمال ابتلا به شما به پیرچشمی را افزایش دهند، از جمله:
- سن. سن بزرگترین فاکتور خطر برای پیرچشمی است. تقریباً همه افراد بعد از 40 سالگی درجاتی از پیرچشمی را تجربه می کنند.
- سایر شرایط پزشکی. ابتلا به برخی از بیماری ها، مانند دیابت، بیماری اسکلروز متعدد یا بیماری های قلبی عروقی، می تواند خطر ابتلا به پیرچشمی زودرس را در افراد جوانتر از 40 سال افزایش دهد.
- داروها. مصرف برخی از داروهای خاص از جمله داروهای ضد افسردگی، آنتی هیستامین ها و دیورتیک ها با علائم پیرچشمی زودرس در افراد همراه هستند.
تشخیص پیرچشمی
پیرچشمی توسط یک معاینه چشم اصلی تشخیص داده می‌شود، که شامل ارزیابی انکسار و سلامت چشم است. ارزیابی انکسار مشخص می‌کند که آیا شما نزدیک‌بینی یا دوربینی، آستیگماتیسم یا پیرچشمی دارید یا خیر. پزشک شما ممکن است از ابزارهای مختلفی استفاده کند و از شما بخواهد که چندین عدسی عینک را بررسی کنید تا بتواند بینایی شما را ارزیابی کند. چشم پزشک شما به احتمال زیاد قطره ای را در چشم شما می‌چکاند تا مردمک های چشم را برای معاینه گشادتر کند. این ممکن است باعث شود تا چند ساعت بعد چشم شما نسبت به نور حساس تر شود. این گشادتر شدن، پزشک شما را قادر می‌سازد تا راحت تر قسمت داخلی چشم شما را مشاهده کند. آکادمی چشم پزشکی آمریکا طبق اطلاعات زیر توصیه می‌کند که بزرگسالان برای پیشگیری و تشخیص هر چند سال یکبار معاینه کامل چشم انجام دهند:
- پنج تا ده سال یکبار برای افراد زیر 40 سال
- دو تا چهار سال یکبار برای افراد بین 40 تا 54 سال
- یک تا سه سال یکبار برای افراد بین 55 تا 64 سال
- یک تا دو سال یکبار برای افراد در آغاز 65 سالگی
در صورت داشتن فاکتورهای خطر بیماری چشم یا در صورت نیاز به عینک یا عدسی تماسی ممکن است به معاینات بیشتر و مکرری نیاز داشته باشید.
درمان پیرچشمی
هدف از درمان پیرچشمی جبران ناتوانی چشم شما در تمرکز بر روی اشیاء نزدیک است. گزینه های درمانی پیرچشمی شامل استفاده از عینک اصلاحی یا عدسی های تماسی، عمل جراحی عیوب انکساری یا کاشت عدسی است.
عینک
عینک یک روش ساده و بی خطر برای اصلاح مشکلات بینایی ناشی از پیرچشمی است. اگر قبل از بروز اختلال پیرچشمی دید خوب و بدون نیاز به اصلاح داشتید، می‌توانید از عینک های مطالعه بدون نسخه استفاده کنید. البته از پزشک چشم خود نیز بپرسید که آیا عینک بدون نسخه برای شما مناسب است یا خیر. در هنگام انتخاب عینک مطالعه:
- قدرت های عدسی عینک مختلف را امتحان کنید تا زمانی که بزرگنمایی را پیدا کنید که به شما امکان خواندن راحت را می‌دهد، از قدرت های پایین شروع کنید.
- هر دو عدسی عینک را روی مطالب که در فاصله مناسب قرار دارد، آزمایش کنید.
اگر عینک بدون نسخه کافی نیست یا اگر از قبل از عدسی های اصلاحی برای نزدیک‌بینی، دوربینی یا آستیگماتیسم استفاده می‌کنید؛ به عدسی های تجویز شده برای درمان پیرچشمی نیاز خواهید داشت. انتخاب های شما شامل موارد زیر است:
- عینک مخصوص مطالعه. اگر مشکل بینایی دیگری ندارید، می‌توانید از عینک با عدسی تجویز شده فقط برای مطالعه استفاده کنید. هنگامی که مطالعه نمی‌کنید، باید آن را بردارید.
- دو کانونی. این عدسی ها دارای یک خط افقی قابل مشاهده هستند که با قرار دادن عدسی اصلاح فاصله شما، بالاتر از خط و عدسی مطالعه شما در زیر خط، آن ها را از هم جدا می کند.
- سه کانونی. این عدسی ها اصلاحاتی را برای کار نزدیک، دید در مسافت میانی - مانند صفحه نمایش رایانه - و دید از راه دور فراهم می‌کنند و دارای دو خط افقی قابل مشاهده هستند.
- چند کانونی پیشرونده. این نوع عدسی ها هیچ خط افقی قابل مشاهده ای ندارند، اما دارای چندین قدرت برای تصحیح مسافت دور، مسافت میانی و نزدیک هستند. نواحی مختلف عدسی از قدرت تمرکز متفاوتی برخوردار است.
- پیشرونده اداری. این عدسی ها اصلاحاتی را برای کار از راه دور و نزدیک فراهم می‌کنند. شما معمولاً از این عدسی ها برای رایانه یا مطالعه استفاده می‌کنید و آن ها را برای رانندگی یا پیاده روی بر می‌دارید.
عدسی های تماسی
افرادی که مایل به استفاده از عینک نیستند، اغلب عدسی های تماسی را امتحان می‌کنند تا مشکلات بینایی خود را که ناشی از پیرچشمی است بهبود بخشد. اگر شرایط خاصی در رابطه با پلک ها، مجاری اشک یا سطح چشم های شما مانند خشکی چشم وجود داشته باشد، ممکن است این گزینه برای شما مفید نباشد. از عدسی های تماسی دو کانونی، تک چشمی و تک چشمی اصلاحی معمولا استفاده می شود.
جراحی عیوب انکساری
جراحی عیوب انکساری شکل قرنیه شما را تغییر می‌دهد. این روش درمانی در پیرچشمی می‌تواند برای بهبود بینایی اشیاء نزدیک موثر باشد. مثل استفاده از عدسی های تماسی تک چشمی است. حتی بعد از عمل ممکن است نیاز به استفاده از عینک برای کارهای نزدیک داشته باشید. با پزشک خود در مورد عوارض جانبی احتمالی آن صحبت کنید، زیرا این روش قابل برگشت نیست. ممکن است بخواهید قبل از اقدام به عمل جراحی عدسی های تماسی تک چشمی را برای مدتی امتحان کنید.
کاشت عدسی
برخی از چشم پزشکان از روشی استفاده می‌کنند که در آن آن ها طی جراحی عدسی هر چشم را برداشته و آن را با یک عدسی مصنوعی جایگزین می کنند که به آن عدسی داخل چشمی گفته می شود. انواع مختلفی از کاشت عدسی برای اصلاح پیرچشمی در دسترس هستند. برخی به چشم شما این امکان را می دهند که چیزهایی را هم در نزدیک و هم در دور مشاهده کنید. بعضی از آن ها موقعیت یا شکل داخل چشم را تغییر می‌دهند (لنزهای تطابقی). اما گاهی کاشت عدسی می‌تواند باعث کاهش کیفیت دید نزدیک شما شود و ممکن است شما همچنان به عینک خواندن نیاز داشته باشید. عوارض جانبی احتمالی این روش تار شدن دید است. علاوه بر این، این عمل جراحی همان خطراتی را که همراه با جراحی آب مروارید مانند التهاب، عفونت، خونریزی و گلوکوم است، با خود به همراه دارد.
کاشت قرنیه
در برخی از افراد، روش درمانی پیرچشمی به صورت قرار دادن یک حلقه پلاستیکی کوچک با دهانه مرکزی در قرنیه یک چشم، موفق بوده است. دهانه مانند دوربین سوراخ دار عمل می‌کند و در نور متمرکز اجازه می‌دهد تا شما بتوانید اشیاء نزدیک را ببینید. اگر از نتایج روش کاشت قرنیه خود خوشتان نمی آید، جراح چشم شما می‌تواند این حلقه را برداشته و شما را در انتخاب سایر گزینه های درمانی آزاد بگذارد.
سبک زندگی در هنگام و پیش از بروز پیرچشمی و داروهای خانگی برای تسکین آن
شما نمی‌توانید از بروز پیرچشمی پیشگیری کنید. اما با رعایت این نکات می‌توانید به محافظت از چشم و بینایی خود کمک کنید:
- چشمان خود را توسط پزشک چک و معاینه کنید. این کار را به طور مرتب انجام دهید حتی اگر خوب می بیند.
- بیماری های مزمن خود را کنترل کنید. در صورت عدم درمان مناسب، شرایط خاصی مانند دیابت و فشار خون بالا می‌تواند روی بینایی شما تأثیر بگذارد.
- از چشمان خود در برابر آفتاب محافظت کنید. از عینک آفتابی استفاده کنید که مانع از نفوذ اشعه ماوراء بنفش (UV) می‌شود. این امر به ویژه در صورتی که ساعات طولانی را در آفتاب می‌گذرانید یا در حال مصرف دارویی هستید که حساسیت شما به اشعه UV را افزایش می‌دهد، بسیار مهم است.
- از بروز آسیب به چشم خود پیشگیری کنید. هنگام انجام کارهای خاصی مانند ورزش، چمن زنی، نقاشی یا استفاده از محصولاتی با دودهای سمی، از عینک محافظ استفاده کنید. عینک های مطالعه معمولاً ایمنی کافی را برای این کارها ندارند.
- غذاهای سالم بخورید. سعی کنید میوه و سبزیجات زیادی مصرف کنید. این مواد غذایی به طور کلی حاوی مقادیر زیادی آنتی اکسیدان و همچنین ویتامین A و بتاکاروتن هستند و اساسا برای حفظ دید سالم بسیار حیاتی هستند.
- از عینک های مناسب استفاده کنید. عینک مناسب دید شما را بهینه می‌کند. داشتن معاینات منظم این اطمینان را می‌دهد که تجویز عینک شما صحیح است.
- از روشنایی خوب و با نور کافی استفاده کنید. برای دید بهتر از روشنایی بهتر یا بیشتر استفاده کنید. در نهایت اینکه، اگر هر یک از این علائم؛ از بین رفتن ناگهانی بینایی در یک چشم با درد و یا بدون درد، دید ناگهانی مبهم یا تار، دوبینی یا دیدن لکه های سیاه؛ را تجربه کردید فوراً به پزشک خود مراجعه کنید. هر یک از این علائم ممکن است یک بیماری جدی پزشکی یا چشم را نشان دهد.
منابع:
پیرچشمی مشکل بسیار شایعی است که تعداد افراد زیادی به آن مبتلا هستند و از آن رنج می برند....بسیار لازم است که از آن پیش گیری کرد تا در آینده مشکل ایجاد