ویتامین D یک ویتامین بسیار مهم است، که اثرات قدرتمندی در چندین سیستم بدن شما دارد. بر خلاف سایر ویتامین ها، ویتامین D مانند یک هورمون عمل میکند و تک تک سلول های بدن شما گیرنده ای برای آن دارند. وقتی پوست شما در معرض نور خورشید قرار بگیرد، بدن شما آن را از کلسترول ایجاد میکند. همچنین در برخی از غذاها مانند ماهی های چرب و لبنیات غنی شده نیز یافت میشود، اگرچه که دریافت کافی آن از رژیم غذایی بسیار دشوار است. میزان مصرف توصیه شده روزانه (RDI) معمولاً حدود 400-800 IU است، اما بسیاری از متخصصان میگویند شما باید حتی بیشتر از این مقدار مصرف کنید. کمبود ویتامین D بسیار شایع است. تخمین زده میشود که حدود 1 میلیارد نفر در سرتاسر جهان کمبود این ویتامین را در خون خود دارند. براساس یک مطالعه سال 2011، 41.6٪ از بزرگسالان در آمریکا کمبود دارند. این تعداد در اسپانیایی ها به 69.2 درصد و در آفریقایی آمریکایی ها 82.1 درصد است.
بیشتر بخوانید: کلسیم؛ مهم ترین عنصر معدنی در ساختمان بدن
فاکتورهای خطر کمبود ویتامین D
در اینجا 7 فاکتور خطر رایج برای کمبود ویتامین D آورده شده است:
- داشتن پوست تیره
- پیر بودن
- اضافه وزن داشتن یا چاق بودن
- زیاد نخوردن ماهی یا لبنیات
- زندگی در مکانی دور از خط استوا که در تمام سال حضورخورشید کم است
- استفاده همیشگی از ضد آفتاب هنگام بیرون آمدن
- ماندن در خانه
افرادی که در نزدیکی خط استوا زندگی میکنند و در معرض مکرر آفتاب قرار میگیرند، احتمال کمبود ویتامین D در آن ها کم است. زیرا پوست آن ها به اندازه کافی ویتامین D برای تأمین نیاز بدن خود تولید میکند. اکثر مردم متوجه نیستند که کمبود ویتامین D دارند، زیرا علائم معمولاً خفیف است و شما ممکن است آن ها را به راحتی تشخیص ندهید. حتی اگر آن ها تأثیر منفی قابل توجهی بر کیفیت زندگی شما داشته باشند. در اینجا 8 نشانه و علامت کمبود ویتامین D آورده شده است:
1. غالبا بیمار یا دچار عفونت شدن و کمبود ویتامین D
یکی از مهمترین نقش های ویتامین D، تقویت سیستم ایمنی بدن است تا بتوانید با ویروس ها و باکتری هایی که باعث بیماری میشوند مقابله کنید. این امر به طور مستقیم با سلول هایی که مسئول مبارزه با عفونت هستند، در تعامل است. اگر غالباً بیمار میشوید، به ویژه با سرماخوردگی یا آنفولانزا، کمبود ویتامین D ممکن است یک عامل مؤثر باشد. چندین مطالعه بزرگ مشاهده ای ارتباط بین کمبود ویتامین D و عفونت های دستگاه تنفسی مانند سرماخوردگی، برونشیت و ذات الریه را نشان داده است. تعدادی از تحقیقات نشان داده اند که مصرف مکمل های ویتامین D با دوز حداکثر 4000 IU در روز ممکن است خطر ابتلا به عفونت های دستگاه تنفسی را کاهش دهد. در یک مطالعه در مبتلایان به اختلال مزمن ریه COPD، فقط افرادی که به شدت از نظر ویتامین D کمبود داشتند، پس از مصرف یک مکمل با دوز بالا به مدت یک سال، فوائد قابل توجهی را تجربه کردند.
2. احساس خستگی و کمبود ویتامین D
احساس خستگی میتواند دلایل زیادی داشته باشد و کمبود ویتامین D ممکن است یکی از آن ها باشد. متأسفانه ، اغلب به عنوان یک دلیل بالقوه نادیده گرفته میشود. مطالعات موردی نشان داده است که سطح بسیار پایین آن در خون میتواند باعث خستگی شود که تأثیر منفی شدیدی بر کیفیت زندگی دارد. در خانمی که از خستگی مزمن روزانه و سردرد شکایت داشت، مشخص شد که میزان ویتامین D خون او فقط 5.9 نانوگرم در میلی لیتر است. این میزان از نظر پزشکی بسیار کم است، زیرا پایین تر از 20 نانوگرم در میلی لیتر کمبود در نظر گرفته میشود. وقتی این خانم مکمل ویتامین D مصرف کرد، سطح او به 39 نانوگرم در میلی لیتر افزایش یافت و علائم وی برطرف شد. مطالعه دیگری نشان داد که افراد با میزان ویتامین D پایین تر از 20 نانوگرم در میلی لیتر یا 21-29 نانوگرم در میلی لیتر، نسبت به افراد دارای بیش از 30 نانوگرم در میلی لیتر، از خستگی شکایت دارند.
بیشتر بخوانید: ویتامین D چه فوایدی برای سلامتی دارد؟
3. درد استخوان و کمر و کمبود ویتامین D
ویتامین D به چندین روش به حفظ سلامت استخوان ها کمک میکند. جذب کلسیم بدن را بهبود می بخشد. درد استخوان و کمر درد ممکن است نشانه کمبود ویتامین D در خون باشد. در یک مطالعه ارتباط بین ویتامین D و کمردرد در بیش از 9000 زن مسن بررسی شده است. محققان دریافتند که افرادی که دچار کمبود هستند احتمالاً (تقریباً دو برابر بیشتر از افراد با سطح طبیعی) کمر درد دارند، از جمله درد شدید کمر که فعالیت های روزانه آن ها را محدود میکند.
4. افسردگی و کمبود ویتامین D
افسردگی نیز ممکن است نشانه کمبود ویتامین D باشد. در مطالعات مروری، محققان کمبود ویتامین D را با افسردگی به ویژه در افراد مسن مرتبط کرده اند. برخی از مطالعات کنترل شده نشان داده اند که تجویز ویتامین D به افرادی که کمبود دارند، به بهبود افسردگی کمک میکند، از جمله افسردگی فصلی که در ماه های سردتر رخ میدهد.
5. اختلال در بهبود زخم و کمبود ویتامین D
بهبود آهسته زخم ها بعد از عمل یا جراحت ممکن است نشانه ای از کمبود ویتامین D شما باشد. نتایج حاصل از یک آزمایش نشان میدهد که این ویتامین باعث افزایش تولید ترکیباتی میشود که برای تشکیل پوست جدید به عنوان بخشی از روند بهبود زخم بسیار مهم هستند. همچنین پیشنهاد شده است که نقش ویتامین D در کنترل التهاب و مبارزه با عفونت برای بهبودی مناسب از اهمیت بالایی برخوردار است. در یک تحلیل، بیماران مبتلا به عفونت پای دیابتی مورد بررسی قرار گرفتند. مشخص شد کسانی که کمبود ویتامین D شدید دارند، احتمالاً دارای مارکرهای التهابی بالاتری هستند که میتواند بهبودی را به خطر اندازد. وقتی بیماران مبتلا به کمبود ویتامین D با زخم پا با ویتامین درمان میشوند، اندازه زخم به طور متوسط 28٪ کاهش مییابد.
6. تحلیل استخوان و کمبود ویتامین D
ویتامین D نقش مهمی در جذب کلسیم و متابولیسم استخوان دارد. بسیاری از افراد مسن که به تحلیل استخوان مبتلا هستند معتقدند که نیاز به مصرف کلسیم بیشتری دارند. با این حال، آنها ممکن است از نظر ویتامین D نیز کمبود داشته باشند. کمبود تراکم مواد معدنی استخوان (تحلیل استخوان) نشانگر این است که استخوان های شما کلسیم و سایر مواد معدنی لازم را از دست داده اند. این موضوع، افراد به ویژه زنان را در معرض خطر شکستگی قرار میدهد. در یک مطالعه بزرگ مشاهده ای در بیش از 1100 زن میانسال در دوره یائسگی، محققان پیوندی محکم بین کمبود ویتامین D و تراکم مواد معدنی استخوان مشاهده کردند. اما یک مطالعه کنترل شده نشان داد که زنانی که کمبود ویتامین D داشتند، در هنگام مصرف مکمل های با دوز بالا هیچ گونه بهبودی در تراکم مواد معدنی استخوان تجربه نکردند. صرف نظر از این یافته ها، مصرف کافی ویتامین D و حفظ سطح آن در خون در محدوده بهینه، ممکن است یک راهکار مناسب برای محافظت از توده استخوانی و کاهش خطر شکستگی باشد.
7. ریزش مو و کمبود ویتامین D
ریزش مو اغلب به استرس نسبت داده میشود که مطمئناً یک دلیل شایع است. با این حال، هنگامی که ریزش مو شدید است، ممکن است نتیجه بیماری یا کمبود مواد مغذی باشد. ریزش مو در خانم ها با سطح ویتامین D کم مرتبط است، اگرچه تاکنون تحقیقات بسیار کمی در این مورد انجام شده است. آلوپسی آرئاتا یک بیماری خود ایمنی است که با ریزش شدید مو از ناحیه سر و سایر قسمت های بدن مشخص می شود. این بیماری با نرمی استخوان همراه است، این بیماری به دلیل کمبود ویتامین D در کودکان باعث ایجاد استخوان های نرم در کودکان میشود. مقادیر کم ویتامین D با آلوپسی آراتا مرتبط است و میتواند یک فاکتور خطر برای ایجاد این بیماری باشد. یک مطالعه در افراد مبتلا به آلوپسی آرئاتا نشان داد که پایین آمدن سطح ویتامین D در خون با ریزش شدید مو همراه است. در یک مطالعه موردی، کاربرد موضعی این ویتامین باعث درمان موفقیت آمیز ریزش مو در یک پسر جوان با نقص گیرنده ویتامین D شد.
8. درد عضلانی و کمبود ویتامین D
علل درد عضلات معمولاً مشخص نیست. شواهدی وجود دارد که نشان میدهد کمبود ویتامین D میتواند یکی از دلایل عمده درد عضلات در کودکان و بزرگسالان باشد. در یک مطالعه، 71٪ از افراد مبتلا به درد مزمن کمبود ویتامین D داشتند. در یک مطالعه 120 کودک مبتلا به کمبود ویتامین D که دردهای در حال رشد عضلانی داشتند، مشخص شد که تجویز تک دوز ویتامین D به طور متوسط میتواند 57٪ از دردها را کاهش دهد.
کمبود ویتامین D بسیار شایع است و اکثر مردم از آن آگاهی ندارند. دلیل این امر این است که علائم آن اغلب ظریف و غیر اختصاصی هستند، به این معنی که تمایز آن ها از دیگر کمبود و بیماری ها دشوار است. اگر فکر میکنید ممکن است کمبود ویتامین D داشته باشید، مهم است که با پزشک خود صحبت کنید و سطح آن را در خون خود اندازه بگیرید. خوشبختانه، کمبود ویتامین D معمولاً برطرف میشود. شما میتوانید در معرض آفتاب قرار بگیرید و بیشتر غذاهای سرشار از ویتامین D مانند ماهی چرب یا لبنیات غنی شده را میل کنید. همچنین میتوانید انواع مکمل های ویتامین D را بدون نسخه از داروخانه خریداری و هفته ای یکبار مصرف کنید. رفع کمبود ویتامین D میتواند فواید بزرگی برای سلامتی شما داشته باشد.