بشر از هزاران سال قبل وقتی به خوراکی بودن شیره برخی از  درختان همچون صنوبر و یا مانیلکارا پی برد، بدون آن که خود متوجه شود شروع به جویدن آدامس کرد. اما آیا او می­‌دانست با این کار چه فواید و یا مضراتی را متوجه بدن خود می‌­کند؟ آیا شما به عنوان بشر مدرن و پیشرفته امروزی می‌­دانید با جویدن آدامس چه فواید و مضراتی را متوجه بدن خود می­‌کنید؟ اگر دوست دارید در این زمینه اطلاعات بیشتری کسب نمایید می‌­توانید تا انتهای این نوشتار همراه ما باشید تا با هم به پاسخ سوال های بالا برسیم.

آدامس از چه موادی تشکیل شده است؟

قبل از آنکه به این نکته بپردازیم که آیا جویدن آدامس برای بدن مفید است یا مضر، بهتر است ابتدا با مواد تشکیل دهنده آدامس آشنا شویم تا بدانیم این مواد چه هستند و چرا باید در تولید و ساخت آدامس به کار روند؟

همانطور که می‌­دانید آدامس ماده‌­ای نرم و پلاستیکی است و جهت جویدن به کار می­‌رود. این ماده توسط برندهای مختلفی تولید می­‌شود که همگی در تولید آن مواد اولیه زیر را به کار می­‌برند:

* صمغ: پایه لاستیکی و غیر قابل هضم آدامس است.

* پرکننده‌­ها: موادی همچون تالک یا کربنات کلسیم هستند که به محصول یا همان آدامس بافت آدامسی می‌­دهند.

*رزین: ماده­‌ای است که جهت نگه داشتن و محکم شدن آدامس به کار می­‌رود.

* مواد نگهدارنده: ترکیب آلی همچون هیدروکسی تورولین هستند که جهت افزایش طول عمر آدامس مورد استفاده قرار می‌­گیرند.

* شیرین کننده: الکل‌های شکری همچون زایلیتولیا و شیرین کننده ­های مصنوعی همچون آسپارتام هستند که به عنوان شیرین کننده به خصوص در آدامس­‌های بدون قند مورد استفاده قرار می­‌گیرند.

* نرم کننده: موم‌هایی همچون پارفین و یا روغن های گیاهی هستند که جهت حفظ رطوبت آدامس و جلوگیری از سفت شدن آن مورد استفاده قرار می­‌گیرند.

* طعم دهنده: طعم دهنده­‌ها که می‌­­توانند طبیعی یا مصنوعی باشند جهت اضافه کردن طعم مورد نظر به آدامس مورد استفاده قرار می­‌گیرند.

هر چند که تمامی تولید کنندگان آدامس، مواد اولیه دقیق خود را بنا به دلایلی مخفی نگه می­‌دارند اما همه قریب به اتفاق مواد پایه آدامس را همان مواد بالا ذکر می‌­کنند. این در حالی است که تمام آن ها موظف هستند در تولید آدامس موادی را به کار برند که خوراکی و برای مصرف انسان مناسب باشد. با این اوصاف باید دید ترکیب این مواد و به عبارت دیگر جویدن آدامس چه فواید و مضراتی برای بدن دارند.

بیشتر بخوانید: سه نکته کلیدی درباره‌ی جراحی ایمپلنت دندان

جویدن آدامس چه فوایدی برای بدن دارد؟

جویدن آدامس برای بدن انسان فواید زیر را به دنبال دارد:

افزایش تمرکز

جویدن یکنواخت آدامس و تکرار آن باعث می‌­شود ذهن هوشیاری خود را حفظ کند. از طرفی باعث افزایش تمرکز می‌­شود و به افراد کمک می‌­کند در به یاد آوردن حقایق بهتر عمل نمایند.

کمک به کنترل و کاهش وزن

زمانی که فرد از آدامس‌­های بدون شکر استفاده می‌­کند، هنگام جویدن آن، به غذا خوردن نیاز کمتری پیدا می­‌کند. چرا که آدامس به عنوان یک اسنک غذا که عاری از کالری است عمل می­‌نماید. از طرفی فرد با جویدن آدامس می‌­تواند میزان مقاومت خود را در برابر خوردن وعده­‌های غذایی ناسالم افزایش دهد و از این طریق به کنترل و کاهش وزن خود کمک نماید.

کمک به تولید بزاق بیشتر و جلوگیری از خشکی دهان

جویدن آدامس منجر به تحریک غدد افراد برای تولید بزاق بیشتر می­‌شود و در نتیجه می‌­تواند از خشکی دهان جلوگیری نماید. البته بهتر است از آدامس‌­های ساده و عاری از قند استفاده شود.

کمک به بهبود هضم و گوارش غذا

زمانی که فرد آدامس می­‌جود، به تولید بیشتر بزاق دهان کمک می‌­نماید. زمانی هم که بزاق دهان بیشتر شد، اسید در معده فرد ایجاد شده و در نتیجه عمل هضم و گوارش غذا بهتر انجام می­‌شود.

محافظت از دندان ها

جویدن آدامس منجر به تولید بیشتر بزاق در دهان می­‌شود. بزاق تولید شده ذرات غذا را که بین دندان ها و یا در دهان وجود دارد را شسته و از بین می‌­برد و از این طریق طول عمر دندان ها را افزایش می‌­دهد. ذکر این نکته لازم و ضروری است که جویدن آدامس­‌های شیرین می‌­تواند اثرات منفی بر روی دندان ها و در نتیجه سلامتی آن ها داشته باشد.

خوشبو شدن نفس و دهان

جویدن آدامس ساده­‌ترین و موثرترین راه برای برخورداری از نفسی خوشبو و دهانی تازه است. چرا که آدامس هم با تولید بزاق بیشتر به طور طبیعی به شست و شوی دهان کمک کرده و هم این که با دارا بودن انواع طعم دهند‌ه‌­ها بوی بد دهان را از بین می‌­برد. آدامس با طعم نعنا بهترین گزینه برای داشتن نفس و دهانی خوشبو و تازه است.

کمک به هوشیاری

زمانی که فرد آدامس می‌­جود، به تحریک ماهیچه‌­های صورت خود کمک می­‌نماید. زمانی هم که ماهیچه­‌های اطراف صورت تحریک شد جریان خون در اطراف بدن افزایش یافته و از این طریق حالت آماده باش بدن حفظ می­‌شود. به همین دلیل است که هنگام رانندگی طولانی مدت و خسته کننده و یا انجام کارهای طولانی جویدن آدامس مفید است چرا که باعث افزایش تمرکز و هوشیاری در افراد می‌­شود.

مبارزه با رفلکس اسید معده

آدامس­‌هایی که با طعم نعنا هستند می‌­توانند برای درمان تهوع بسیار مفید باشند. از طرفی آدامس ­های استاندارد با تولید بزاق بیشتر به دفع مواد غذایی که می‌­توانند منجر به رفلکس اسید معده شوند کمک می­‌کنند. البته این گونه آدامس‌­ها برای درمان سرگیجه نیز مفید می‌­باشند.  

تقویت حافظه

همانطور که پیشتر نیز بیان شد، جویدن آدامس به تحریک ماهیچه­‌های بدن و در نتیجه افزایش جریان خون کمک می­‌کند و این به این معناست که به مغز خون بیشتری می‌­رسد.

کاهش استرس

آدامس جویدن می‌­تواند منجر به کاهش هورمون استرس همچون کورتیزول شود. بنابراین کسانی که از استرس رنج می­‌برند می‌­توانند با جویدن آدامس از مقدار آن هر چند به میزان کم بکاهند.

کمک به ترک برخی از عادت ها و اعتیادهای خاص

جویدن ناخن، سیگار کشیدن و ... از جمله عادت های بدی هستند که مرتبط با نیازهای دهانی می­‌باشند. افرادی که دارای این گونه عادتهای بد دهانی هستند می‌­توانند نیازهای دهانی خود را به شکلی دیگر و مفیدتر برطرف کنند. آدامس جویدن از جمله این راهکارهاست که می­‌تواند پاسخگوی نیاز دهانی افراد با عادت های بد باشد.

مبارزه با کرم گوش

زمانی که آهنگی خاص ذهن فرد را به خود مشغول کرده به طوری که در سر او مدام تکرار می‌­شود بی­اختیار و بدون آن که خود بخواهد، جویدن آدامس می­‌تواند برای خلاص شدن از آن مفید باشد. چرا که از طریق جویدن آدامس بخش­های مشابهی از مغز که این آهنگ را تکرار می­‌کنند، گیج می‌­شوند و در نتیجه آهنگ از سر فرد بیرون می‌­رود.

کمک به درمان سوزش سر دل

با تولید بزاق بیشتر که توسط جویدن آدامس ایجاد شده است، غذا و مایعات به راحتی از مری عبور کرده و بنابراین بدن برای هضم غذا نیازی به تولید اسید بیشتر نخواهد داشت و در نتیجه سوزش سر دل از بین خواهد رفت. آدامس­‌هایی با طعم نعنا و اکالیپتوس نیز بهترین گزینه برای درمان سوزش سر دل می­‌باشند.

بیشتر بخوانید: ویژگی‌های خمیر دندان خوب

جویدن آدامس چه مضراتی برای بدن دارد؟

جویدن آدامس با وجود فوایدی که برای بدن دارد با مضراتی نیز همراه است که برخی از آن ها به شرح زیر می‌­باشند:

چاقی

آدامس‌­هایی که دارای شکر تصفیه شده، افزودنی­ ها و مواد شیمیایی مختلف آن هم به میزان زیادی هستند، در طولانی مدت و در صورت استفاده مکرر می‌­توانند منجر به افزایش وزن و در نتیجه چاقی شوند.

پریشانی دستگاه گوارش و اسهال

قند الکل‌هایی که در آدامس های بدون قند جهت شیرین کردن آدامس به کار می‌­روند هنگامی که در مقادیر زیاد استفاده شوند دارای اثری ملین هستند. به این معنا که جویدن مقدار زیادی آدامس بدون قند می‌­تواند منجر به پریشانی دستگاه گوارش و اسهال در فرد شود.

ایجاد اختلال مفصل

در صورتی که فرد آدامس را بیشتر با یک طرف دهان خود بجود، جویدن آدامس می­‌تواند منجر به عدم توازن ماهیچه فک و حتی اختلال مفصل فک نیز شود. گوش درد، سردرد و دندان درد نیز از عواقب جویدن آدامس در مدت طولانی هستند.

ایجاد مشکلات معده و مشکلات روده‌­ای

فرد هنگام جویدن آدامس مقدار زیادی هوا را نیز می­‌بلعد. این هوا می‌­تواند باعث تولید نفخ و دردهای شکمی شود و حتی در مواقع حادتر سندروم روده تحریک پذیر را نیز به وجود آورد.

همچنین هنگام جویدن آدامس چون به مغز علائمی مبنی بر ورود غذا ارسال می­‌شود، آنزیم و اسیدهای معده شروع به ترشح می­‌نمایند در صورتی که واقعاً غذایی وجود ندارد که هضم شود. بنابراین اسیدی که غیرضروری تولید شده می‌­تواند به معده آسیب وارد کرده و تولید نفخ نماید. این در حالی است که ممکن است بدن در مواقعی که واقعاً به اسید معده نیاز است دیگر توان تولید اسید را نداشته باشد.

ایجاد درد در فک، کرم خوردگی دندان ها در صورت استفاده از آدامس‌های غیر استاندارد و سردرد نیز از دیگر مضرات جویدن آدامس هستند.

با این حال می­‌توان گفت هر چند جویدن آدامس مضراتی برای بدن  دارد اما در حالت کلی برای بدن مفید است در صورتی که:

از آدامس‌های استاندارد و سالم استفاده شود.

از آدامس‌ها به اندازه مناسب استفاده شود.

بعد از استفاده از آدامس نیز دندان ها شست و شو داده شوند.

در هنگام انتخاب آدامس به نوع آن نیز توجه شود تا از بروز هر گونه مشکل و مسائل بهداشتی که در بالا به برخی از آن ها اشاره شد، جلوگیری شود.