دوم فروردین سال جدید (1399) بود که بالاخره سونی به طور قطعی از پلتفرم جدید خود یعنی پلی استیشن 5 رونمایی کرد تا یک تحول شگرفی را در بازار کنسول های جهانی داشته باشیم. پلی استیشن 5 رقیب جدی Xbox one X به شمار می رود که هم اکنون با قیمت 8 میلیون تومان در بازار ایران موجود است. عرضه پلی استیشن 5 یک گام بلند از طرف سونی و یک جهشِ چند پله ای در حوزه سخت افزاری نسبت به پلی استیشن نسل قبلی به شمار می‌رود. جایی که بسیاری از سخت افزارها ارتقاء روزافزونی به خود گرفته اند و چشم اندازی از یک نسل پیشرفته را برای جهانیان به ارمغان می‌آورد. اکنون وقت آن رسیده تا داستان این پلتفرم را بشکافیم و مشخصات و سازه های سخت افزاری درون آن را بررسی کنیم.

بیشتر بخوانید: چرا حجم بازی های ویدیویی زیاد شده است؟

بررسی مشخصات فنی پلی استیشن 5

هفت سال از عرضه پلی استیشن 4 می‌گذرد تا اکنون که سونی از پلی استیشن 5 در 21 مارس 2020 رونمایی کرد. سونی اطلاعات سخت افزاری پلتفرم خود را در حالی که معرفی کرد که پیش از آن اطلاعات سخت افزاری سری Xbox X توسط مایکروسافت آشکار شده بود. بخش دیجیتال فاندری به همراه گفته های مارک سرنی که اکنون آن را معمار ارشد پلی استیشن 5 می نامند در بخشی از صحبت های خود مشخصات فنی پلتفرم پلی استیشن 5 را در پاره ای از توضیحات شرح دادند. اکنون ما برای درک بهتر مشخصات فنی PS5 آن را با نسخه قبلی خود PS4 مقایسه می‌کنیم.

پردازنده مرکزی به کار رفته در پلی استیشن 5 دارای 8 هسته ی ZEN 2 است که در فرکانس 3.5 گیگاهرتز توانایی پردازش داده ها را دارد. این در حالی است که نسخه قبلی پلی استیشن یعنی PS4 8 هسته‌ی جگوار را در اختیار داشت که قدرت فرکانس 1.6 گیگاهرتزی را در دستور العمل خود قرار داده بود. این پردازنده‌ی جدید دستپخت توانای AMD است که سرعت عمومی تراشه را در پلتفرم قوی تر از گذشته کرده است.

رشد فنی پردازنده ها فقط در بخش مرکزی پایان نمی یابد و در بخش گرافیکی پلتفرم نی ادامه پیدا می‌کند. پردازش 10.28 ترافلاپس پلی استیشن 5 خبر خوبی برای آن هایی است که کیفیت گرافیکی بازی را در دستور کار خود قرار می‌دهند. پلی استیشن 4 قبل از این توانایی 1.84 ترافلاپسی گرافیک بازی را داشت، در حالیکه در نسل جدید شاهد کارایی قوی تری از پردازشگر پلتفرم هستیم. فراموش نکنیم که در این پلتفرم از معماری سفارشی RDNA 2 که محصول جدید AMD در نسل جدید پردازنده های Radeon X است، استفاده شده است.

پهنای باند حافظه پلتفرم 448 گیگابایت بر ثانیه تخمین زده شده است در حالیکه در پلی استیشن 4 176 گیگابایت بر ثانیه بود. ذخیره ساز دخلی هم از 500 گیگابایت هارد دیسک به 825 گیگابایت SSD منتقل شده است.

نکته جالبی که به آن باید اشاره کنیم ذخیره ساز قابل ارتقاء اسلات NVMe است که برای پلی استیشن 5 در دستور کار قرار گرفته است.

پردازنده و هسته گرافیکی پلی استیشن 5، سه برابر قوی تر از نسل قبل

اگرچه پلتفرم پلی استیشن 5 دارای پردازنده های مرکزی و گرافیکی است ولی نباید این پردازنده های را با پردازنده های موبایل و یا سیستم مقایسه کرد. اگر به دقت مطلب بالا را بخوانید می‌بینید که از کلمه سفارشی برای پردازنده های استفاده شده است. ظرفیت حرارتی و همچنین بیشینه راندمان پردازشگرها در این دستگاه با سایر پلتفرم ها متفاوت است. به طور مثال شما با یک گوشی در حال کار هستید و پس از کار کردن با آن پس از 2 ساعت گرم می‌کند و یا سیستم کامپیوتری شما پس از 5 ساعت کاری توان مصرفی گرافیک و CPU را بالا می برد و گرمای بیشتری منتقل می‌کند، در حالیکه تراشه مرکزی به کار رفته در پلی استیشن 5 مجهز به سیستم خنک نکنده جدیدی است که سرنی برای آن در نظر گرفته است. به گفته سرنی، یک سنجشگر در پلتفرم به کار رفته تا سطح پردازش تراشه های مرکزی و گرافیکی را چک کند و دریافت و انتقال این دو پردازنده را به دقت بررسی کرده و عملکرد خود را بهبود ببخشد. اکنون روش های حرارتی به کار رفته در این پلتفرم بسیار بهینه تر از نسل قبل شده و و دستگاه علی رفم وجود فرکانس های گسترده ای که رد و بدل می‌کند، انرژی قابل ملاحظه ای را انباشت می‌کند.

سرنی برای توسعه تراشه گرافیکی، کار را بر عهده خود توسعه دهندگان قرار داد و AMD نیز به خوبی از عهده این کار برآمد. این پردازنده های گرافیکی به گونه ای به کار گرفته شده اند که در صورت اجرای بازی هایی که به درصد فریم بسیار بالایی محتاجند و ممکن است بازی های سنگین بر روی پلی فشار بیاورند، به خوبی فرکانس بازی ها را پایین تر خواهند آورد تا بازی ها بدون لَگ و یا افت فریمی کار خود را ادامه دهند.

بیشتر بخوانید: 12 بازی انحصاری ایکس باکس وان که نباید از دست بدید

تاثیر و ماهیت ذخیره ساز SSD در پلی استیشن 5

در پلی استیشن 5 تراشه های موجود بر روی چیپست دارای اهمیت فوق العاده ای هستند. دو نمونه از این تراشه های متصل به چیپست SSD هارد و دیگری Tempest Engine است.

SSD هارد به کار رفته در پلتفرم یک تحول شگرف نسبت به نسخه قبلی پلی استیشن است که قادر است دو گیگابایت داده را در کمتر از یک چهارم ثانیه بارگذاری کند. به این معنی که اگر بخواهید به طور مثال 16 گیگابایت داده را وارد پلی استیشن 5 کنید ظرف 2 ثانیه انتقال انجام می‌گیرد. اگر بخواهیم به صورت تخصصی وارد سخت افزار پلتفرم شویم باید بگوییم که تراشه کنترلر اختصاصی به کار رفته در پلتفرم از طریق یک رابط 12 کاناله با ماژول های حافظه مرتبطند تا بتوانند ظرفیت هارد SSD 825 گیگابایتی را پوشش دهند. در واقع این سنجشگر ذخیره ساز SSD است که قدرت نگه داری این حجم از هارد را در اختیار دارد. اکنون این کنترلر اگر وجود نداشت عملیات های استخراج فایل ها از حالت فشرده به دقت و با سرعت بالا انجام نمی گرفت. هدف کنترلر SSD هارد انتقال و تبدیل 5.5 گیگابایت پهنای باند فیزیکی به 9 گیگابایت در ثانیه است تا به سیستم سرعت بیشتری برای فرآیند داده ها داده شود.

عدم پیشرفت صداگذاری در پلی استیشن 5 با وجود موتور جدید

مارک سرنی در سری صحبت های خود از عدم استفاده از مهندسین صدا در پلتفرم پلی استیشن 5 ابراز تاسف کرد. او پس از پیشرفت گستره پردازنده ها در دستگاه خود موفق نشد سیستم صدای بسیار قدرتمندی را برای دستگاه خود به کار بگیرد. پلی استیشن 5 کماکان در حوزه صدا از نسخه سوم پلتفرم (PS3) ضعیف تر است. در این سری از دستگاه از هسته پردازنده جگوار برای صدا استفاده شده است، در حالیکه پیش از این در پلی استیشن 3 ثابت شده بود که هسته های SPU بر خلاف جگوار از تجربه صدای بالاتر و با کیفیت تری پشتیبانی می‌کردند. اما PSVR که مدل صوتی جدید دستگاه پلی استیشن 5 است اگرچه قدرت کم تری دارد ولی یک دستگاه تولید صدای امروزی است که حدود 50 منبع صوتی با کیفیت را در خود جای داده است. نهایت داستان به آنجا می‌رسیم که سرنی موتور جدید صدای خود را Tempest Engine یا همان موتور طوفانی می نامد که از صدها منبع صوتی با کیفیت بالا پشتیبانی می کند.

کافی است توضیحات جالب سرنی را در زمینه ارائه Tempest Engine به کار رفته در PS در متن زیر بخوانیم:

همیشه در بازی ها صداهای باران و آتش به گوش شما میخورد. موتور طوفانی به گونه ای در ساختار پلی استیشن 5 گنجانده شده که قادر است شما را در محیطی از بازی قرار دهد که گویا باران در کنار شما در حال باریدن است و شما با قدم زدن در آب یک محیط بارانی بسیار زیبا را تداعی می‌کنید. همچنین صدای سوختن چوب درختان در گوش شما عیناً به یک دنیای واقعی تبدیل شده است.

بی شک این هنرنمایی مدیون توسعه دهندگان چنین موتور قدرتمندی است که علی رغم عدم پیشرفت دو چندان حجم صدا، در زیر ساخت محیطی کیفیت تحول حیرت انگیزی صورت گرفته است. تحول این موتور را زمانی می‌توان دریافت که به گفته سرنی Tempest Engine قادر است محیط درون ذهن شما را بخواند و متناسب با اشکال سر و گوش شما صداها را به گوش و مغز شما منتقل و همگام سازی کند.

آیا پلی استیشن 5 از بازی های نسل قبل پشتیبانی می‌کند؟

چیزی که افکار بسیاری از مخاطبان را به خود مشغول ساخته پشتیبانی بازی های نسل قبل بر روی پلی استیشن 5 است. آیا کسانی که پلی استیشن 4 را نخریده اند و اکنون قصد خرید پلی استیشن 5 را دارند آیا قادرند بازی های نسل قبلی را بر روی نسل جدید PS اجرا کنند؟ جواب بله است. PS5 قادر است تا بازی های نسل قبلی یعنی PS4 را از طریق قابلیت Backward Compatible و هارددیسک های SSD اجرا کند. SSD هارد مجهز شده در پلی استیشن 5 به گونه ای ساخته شده اند که خلاقیت ارائه بازی های PS4 را در خود جا داده اند. گفته شده بود که تمامی بازی های نسخه پلی استیشن 4 بر روی پلتفرم جدید قابل اجرا نیست و تا آن زمان راه حل هایی برای آن در نظر گرفته می‌شود. نهایتاً راه حل هایی نیز در نظر گرفته شد و اکنون به راحتی می‌توانید بازی های نسل قبلی را بر روی نسل جدید امتحان کنید و این امکان را بیشتر مرهون هارد SSD به کار رفته در پلتفرم هستیم که به قابلیت Backward Compatible تجهیز شده است.

بیشتر بخوانید: رونمایی از سرویس استریم Stadia توسط گوگل

پلی استیشن 5 و آخرین ترفندها و تکنیک های آن

بد نیست چند قابلیت جدیدی که در پلی استیشن 5 به کار رفته است را با هم مرور کنیم.

- قابلیت سیستم خنک کننده: قبل از چند روز پیش که سونی PS5 را منتشر کرد، یک شرکت ژاپنی ادعا کرده بود که پلی استیشن 5 از یک سیستم خنک کننده بهره خواهد برد تا اکنون که PS عرضه شد و ما این سیستم خنک کننده را در پلتفرم می بینیم. این شرکت ژاپنی موفق شده تا یک سیستم مطبوع را جهت کاهش صدای فن کنسول ارائه کند. به این سیستم خنک کننده Fan Noise گفته می‌شود. به گفته ی سرنی از آنجایی که پلی استیشن 5 در هنگام اجرای بازی ها از بار مشخص برق و پردازشگرها استفاده می‌کند لذا نیاز مبرم به خنک کننده دارد تا فن داخلی دستگاه صدای کمتری را از خود تولید کند.

- سطح بازخورد لمسی، ویژگی جدید کنترل جدید PS :Dualshock 5 جدیدترین قابلیتی است که برای کنترلر (دسته) دستگاه پلی استیشن 5 به کار گرفته شده است. بزرگ ترین تغییری که در دسته مشاهده می‌کنیم مربوط به همین بخش است. PS5 از Dualshock 5 دسته وظیفه کنترل ویبره (سطح ارتعاشات بازی) و اعمال بازیگر درون بازی را بر عهده دارد. یعنی یک پلیر برای انجام بازی های شوتر اول شخص می‌تواند از Dualshock 5 برای انجام یک سری کارها و یا تغییرات دیگری در بازی استفاده کند. همچنین ارتعاشات انفجارها و رویدادهای درون بازی در این قسمت محسوس است.

- به روز شدن وب سایت رسمی پلی استیشن 5: پس از برگزاری مراسم رونمایی از PlayStation 5، وبسایت اختصاصی سونی نیز تغییرات مختصری را در صفحه خود ایجاد نمود که کافی است به آن مراجعه کنید.

- قیمت احتمالی کنسول پلی استیشن 5: چند روز پیش بود که یک خرده فروش کانادایی از قیمت احتمالی پلی استیشن 5 خبر داد که گویا زیر قیمت بازار به فروش برسد. اگر این خبر حقیقت داشته باشد بر خلاف قیمت احتمالی تحلیل گران پلی استیشن 5 قیمتی حدود 400 دلار آمریکا خواهد داشت. در حالیکه پیش تر، تحلیل گران قیمت PS5 را 500 دلار تا 600 دلار تخمین زده بودند. البته هنوز این گفته ها قابل اعتماد نیست. شاید اگر حقیقت ریزی پشت گفته های مرد کانادایی باشد، حقه ای از جانب سونی است هم امکان پذیر به نظر می رسد. شاید سونی بخواهد برای جلب توجه کاربران خود قیمت اولیه پلتفرم را از طریق Paly N Trade با نرخ 400 دلار ارائه دهد تا کاربران بتوانند سریع تر آن را پیش خرید کنند. همه ما در مورد اینکه سونی بخواهد کنسول خود را زیر قیمت بازار بفروشد دچار یک دوگانگی منطقی شده ایم.

از دیدگاه شما آیا سونی کنسول خود را 400 دلار خواهد فروخت یا سخن تحلیل گران به صحت خواهد انجامید؟