بخشش یک خصلت پسندیده و از موارد مهم انسان دوستی می‌باشد و می‌توان آن را یکی از وجوه کاهش تنش و درگیری های فکری هر شخص دانست. انسان می‌تواند با بخشش دیگران و رهایی از خشم و عصبانیت نسبت به اعمال و رفتار دیگران، تمام توجه خود را به زمان حال معطوف کند و در خلال همین امر، به جای تمرکز و پرداختن به خشم و نفرت نسبت به دیگران، وقت خود را صرف امور و  فعالیت‌ های مفید و سازنده در زندگی خود کند.

گذشت و بخشش برای عده ی زیادی از افراد آسان نیست و به هیچ عنوان راضی نمی‌شوند که برای رها ‌شدن خود و دیگران، آن ها را ببخشند و سالیان طولانی رنجش‌ هایی را که شاید بیهوده هم باشند را در دل نگاه می‌دارند و با خود حمل می‌کنند و چه بسا مشکلات جسمی و روحی فروانی را برای خود و اطرافیان ایجاد می‌کنند.

زمانی که از فردی به دلیل رفتار و یا عملی که انجام داده، می‌رنجیم به طور ناخودآگاه در مورد رفتار وی که باعث رنجش ما شده به قضاوت‌ می‌پردازیم و برای خود نتیجه گیری هایی می‌کنیم که در اغلب مواقع اشتباه و نادرست هستند و زمینه ای برای مشکلات بزرگتر ایجاد می‌کند. بهتر است با طرف مقابل به صحبت پرداخته و با بخشیدن و نادیده گرفتن موضوعات پیش آمده شرایط را برای خودمان مساعد تر نماییم و زمانی می‌توانیم بگوییم، کسی را بخشیده‌ایم که ساعات طولانی از زمان و فکر خود را صرف بررسی خطاهای او نکرده و دائم موضوع مورد نظر را در ذهن خود مرور نکنیم.

در اهمیت بخشش دیگران باید گفت که این عمل به فرد کمک می‌کند تا با رهایی و دوری گزیدن از احساس ناراحتی و خشم، احساس خرسندی فروانی داشته باشد و بخش قابل ‌ملاحظه‌ ای از انرژی و توان خود را در جای درست و مفید صرف نماید.

بیشتر بخوانید: برخورداری از ذهن آرام چگونه به دست می‌آید؟

بخشش چیست؟

اگر بخواهیم تعریفی از بخشش  داشته باشیم باید بگوییم که از طریق بخشش دیگران به اهمیت انسان دوستی پی برده و در بین افراد جایگاه بهتری خواهد داشت و بخشش را می‌توان، رها کردن قضاوت و نارضایتی از فردی که برای شما مشکلی ایجاد کرده و یا در حق شما مرتکب کار خطا و اشتباه شده، دانست.

در این زمینه باید یادآور شویم که شما وقتی از خطای دیگری چشم می‌پوشید و وی را می‌بخشید، باید به طور کامل از احساس کینه‌ و خشم نیز رها شوید و هیچ نیازی نیست که به فرد بگویید که او را بخشیده‌اید، تنها کافیست با خود به تفکر بپردازید و موضوع را از ذهن خود دور کنید و برای وی دعای خیر کنید و خود را از دغدغه ی فکری بیهوده و منفی دور کنید.

این موضوع را در نظر داشته باشید که شما با بخشش دیگران کاری را برای آن‌ها انجام نمی‌دهید، بلکه با بخشیدن، کار مهم و مفیدی را برای خودتان انجام می‌دهید، شما می‌بخشید چون این  یک عمل پسندیده است و برای شما و سلامت جسمی و روحی شما مفید است.

تحقیقات مختلفی که در این زمینه انجام شده است نشان می‌دهند که بخشش به طور مستقیم و موثر بر سلامت بدن و ذهن شما اثرگذار است. احساساتی چون خشم، کینه و نفرت باعث ایجاد مسائل و مشکلاتی برای شما خواهند شد و زمانی که احساسات منفی را از خود دور نمی‌کنید، آن ها در وجود شما ماندگار شده و ناراحتی ‌های جسمی همچون سردرد،  معده درد و فشار خون را ایجاد می‌کنند و همین طور به مشکلاتی چون افسردگی و اضطراب دامن می‌زنند ولی هنگامی که شما رها می‌کنید و می‌بخشید در اصل این احساسات بد و مخرب را رها می‌کنید و به خودتان و سلامتی تان کمک می‌کنید.

برای آن عده از افرادی که بخشیدن دیگران را کاری بس دشوار می‌دانند باید گفت که بخشش کاری است که خودتان برای  سلامتی و آسایش خودتان انجام می‌دهید و حال شما را بهتر می‌کند، پس چرا بخشش را تا این حد دشوار می‌دانید؟

شاید دلایل فراوانی برای خودتان داشته باشید و خود را حق به جانب ماجرا می‌دانید و تمایل به انجام این کار ندارید، سعی کنید که  دلایل مختلفی که برای خودتان دارید را با شناخت احساسات، افکار و مرزهایی که برای خود در نظر دارید، برطرف کنید. شما با بخشش دیگران می‌توانید به خودتان برای بهبود یافتن از آنچه که بر شما گذشته، بهره ببرید. آن را امتحان کنید، به طور حتم از فوایدش غافلگیر خواهید شد.

مراحل بخشش دیگران

انجام عمل بخشش به طور سریع و در لحظه روی نمی‌دهد و به صورت مرحله به مرحله انجام می‌شود. در ادامه،  عمل بخشش دیگران به چهار مرحله تقسیم شده و توضیحاتی در این زمینه برای شما ارائه شده است:

مرحله اول بخشش دیگران، پذیرش ناراحتی نامیده می‌شود زیرا به دلیل روی دادن موضوعی، غصه و ناراحتی برای شما شروع می‌شود. یعنی ممکن است یک فرد، یک دوست، یک همکار و یا گروه یا سازمانی شما را رنجانده باشند. حال شما اگر بخواهید آن‌ها را ببخشید باید در ابتدا متوجه ‌شوید که از رفتار آنها رنجیده‌اید و دچار احساسات منفی چون خشم، ناراحتی، تعجب، و ناامیدی می‌شوید و همین احساسات مانند باتلاقی شما را در خود فرو می‌برد.

مرحله دوم بخشش دیگران، رهایی از خشم و نفرت است. یعنی شما با رنجیدن از دیگران، مدام ذهن و فکرتان درگیر به موضوع پیش آمده و مرور خاطرات آن می‌باشد که در اینجا باید تلاش کنید تا خود را از آن رها ساخته و اجازه ندهید خشم و ناراحتی بر رفتار شما تاثیر بگذارد و برای رهایی از آن، از خود بپرسید من می‌خواهم این رنج و سختی را به چه چیز تبدیل کنم و تا کجا آن را باید با خود همراه داشته باشم؟

مرحله سوم بخشش دیگران، تمرین کردن آن است. در این مرحله باید تلاش کنید که احساسات منفی و مخرب خود را در کنترل خود درآورید و از آن خلاص شوید. شما با توجه به شناخت خود می‌توانید از موارد و گزینه های مختلف برای رهایی از دغدغه های فکری و احساسات بد کمک بگیرید.

مرحله چهارم بخشش دیگران، این گونه برای شما تعریف می‌شود که تمام مسائل را رها کنید و به راه خود ادامه دهید. سعی کنید خشم و کینه را از خود دور کنید و مانع ورود آن‌ها به ذهن تان شوید. این کار را انجام دهید تا اطمینان حاصل کنید که  دیگر خشمی در دل ندارید.

بدانید که شما بعد از بخشش، سالم ‌تر و شاد‌ تر خواهید بود. بخشیدن دیگران روشی مهم و منحصر به فرد برای احترام گذاشتن به خودتان است زیرا با این کار به دنیا نشان می‌دهید، لایق این هستید که شاد باشید.

بیشتر بخوانید: روش های رشد و افزایش خلاقیت

یک تمرین عملی و ساده برای بخشش دیگران

برای بخشش دیگران می‌توانید آنچه را که موجب رنجش شما شده است را بنویسید و یک تمرین ساده که معمولا روان ‌شناسان نیز به مراجعان خود پیشنهاد می‌دهند، نوشتن رنجش هاست.

سعی کنید زمانی را در نظر بگیرید که کاری خاص ندارید، یک مکان ساکت و آرام را انتخاب کنید و بر یک برگه کاغذ، برای کسی که شما را آزرده است نامه ‌ای بنویسید و تمام احساسات، افکار، خشم و تجربه‌‌ی خود را با نوشتن بر روی کاغذ بیرون بریزید. و این را بدانید که هیچ کسی این نامه‌ی نوشته شده‌ی شما را نخواهد خواند و این نامه‌ ی شماست.

با انجام این عمل شما قرار است تمام احساساتی را که درون خود حبس کرده‌اید به کمک قلم و کاغذی که در دست دارید به جریان درآورید و هنگامی که فکر می‌کنید شما نمی‌توانید و یا نمی‌خواهید، فرد مقابل را ببخشید، انجام این عمل و نوشتن احساسات تان، به شما کمک می‌کند تا بر افکار منفی که در رابطه با موضوعی که برای شما روی داده است، غلبه کنید.

زمانی که ما از فردی ناراحتی به دل داریم و تصمیم داریم که با وی صحبت کنیم، معمولا مدت زیادی را صرف فکر کردن به آن چیزی که می‌خواهیم به وی بگوییم، می‌کنیم و مدام در ذهن خود آن را مرور می‌کنیم و این موضوع، میزان زیادی از انرژی‌ و توان مان را از بین می‌برد. در این مواقع، روی کاغذ آوردن این درگیری ها و  گفت ‌و گوهای ذهنی می‌تواند مؤثرتر باشد و سریع تر ما را به نتیجه برساند. زیرا تمام موارد منفی شرایط پیش آمده را روی کاغذ آورده و به نوعی انرژی ذهنی منفی خود را به بیرون منتقل کنید و با کاهش میزان خشم و ناراحتی، بهتر می‌توانید گذشت کنید.

در موقعیت هایی که از دیگران ناراحت و دلخور هستیم، به دلیل وجود احساس خشم است که مشکلات بیشتری ایجاد می‌شود. خشم هیجانی است که مقابله با آن برای بسیاری از ما مشکل است زیرا این خشم است که راه گذشت و بخشش را بر ما می‌بندد و هنگامی که بتوانیم بر خشم خود غلبه کنیم به راحتی می‌توانیم دیگران را ببخشیم و یکی از راه های رودررویی با خشم واقعی مان، نوشتن افکار و احساسات بر روی کاغد است و غلبه بر احساس خشم، موضوع بسیار مهمی است زیرا باقی ماندن در خشم‌ های طولانی ‌مدت می‌تواند بر سلامت جسم و روح انسان تاثیر گذاشته و جه بسا با خطرات جدی مواجه سازد.  

در اهمیت بخشش باید بیان کنیم، هنگامی که  دیگران را می‌بخشیم، این کار را ابتدا برای آرامش و سلامت مؤثر روح و روان خودمان انجام می‌دهیم و همچنین می‌توانیم ارتباط بهتری با دیگران برقرار کنیم.