سرطان پستان، سرطانی است که در سلولهای پستان شکل میگیرد. بعد از سرطان پوست، سرطان پستان شایعترین سرطان تشخیص داده شده در زنان ایالات متحده است. سرطان پستان هم در مردان و هم در زنان میتواند اتفاق افتد، اما در زنان شایعتر است. پشتیبانی قابل توجه برای آگاهی و ارائه بودجه برای تحقیقات در زمینه سرطان، کمک به پیشرفت هایی در تشخیص و درمان سرطان پستان کرده است. میزان بقا در سرطان پستان افزایش یافته است و تعداد مرگ و میرهای مرتبط با این بیماری به طور پیوسته در حال کاهش است؛ که بیشتر به دلیل فاکتورهایی مانند تشخیص زودرس و یک رویکرد شخصی سازی شده جدید برای درمان و درک بهتر این بیماری است.
انواع سرطان پستان
- آنژیوسارکوم
- کارسینوما مجرایی تهاجمی
- کارسینوما مجرایی غیر تهاجمی
- کارسینوما لوبولار تهاجمی
- کارسینوما لوبولار غیر تهاجمی
- سرطان پستان التهابی
- سرطان پستان مردان
- بیماری پاژه پستان
- سرطان پستان عود کننده
علائم سرطان پستان
علائم و نشانه های سرطان پستان ممکن است شامل:
- یک توده در پستان یا ضخیم شدن پستان به گونهای که با بافت اطراف آن متفاوت باشد
- تغییر در اندازه، شکل یا ظاهر پستان
- تغییر در پوست بالای پستان مانند کمرنگ شدن
- نوک پستان به تازگی وارونه شده
- لایه برداری، فلسی شدن، به وجود آمدن لایه خشکی روی سطح (کبره بستن) یا تکه تکه شدن قسمت رنگی پوست اطراف نوک پستان (آرئولا) یا پوست پستان
- قرمزی یا ایجاد فرورفتگی بر روی پوست پستان، مانند پوست یک پرتقال
بیشتر بخوانید: پیاز و سیر ممکن است شما را در برابر سرطان سینه محافظت کند؟
چه زمانی برای سرطان پستان به پزشک مراجعه کنید
اگر یک توده یا تغییر دیگری در پستان خود پیدا کردید، حتی اگر آخرین ماموگرافی طبیعی باشد؛ برای ارزیابی سریع با پزشک خود یک قرار ملاقات بگذارید.
علل سرطان پستان
پزشکان میدانند که سرطان پستان زمانی رخ میدهد که برخی از سلول های پستان شروع به رشد غیر طبیعی میکنند. این سلولها با سرعت بیشتری نسبت به سلولهای سالم تقسیم میشوند و همچنان به انباشت خود ادامه میدهند و یک غده یا توده را تشکیل میدهند. سلول ها ممکن است از طریق پستان شما به گرههای لنفاوی یا سایر قسمت های بدن گسترش یابند (متاستاز شوند). سرطان پستان اغلب با سلول های مجرای تولید شیر شروع میشود (کارسینوما مجرایی تهاجمی). سرطان پستان نیز ممکن است در بافت غدهای به نام لوبول ها (کارسینوما لوبولار تهاجمی) یا سایر سلول ها یا بافت درون پستان شروع شود. محققان فاکتورهای هورمونی، سبک زندگی و محیطی را شناسایی کردهاند که ممکن است خطر ابتلا شما به سرطان پستان را افزایش دهند. اما هنوز مشخص نیست که چرا برخی از افراد که هیچ فاکتور خطری ندارند مبتلا به سرطان میشوند، اما سایر افراد با فاکتورهای خطر هرگز مبتلا نمیشوند. این احتمال وجود دارد که سرطان پستان در اثر تعامل پیچیدهی ساختار ژنتیکی و محیط شما ایجاد میشود.
سرطان پستان ارثی
پزشکان تخمین زده اند که حدود 5 تا 10 درصد از سرطان های پستان با جهشهای ژنی منتقل شده در میان نسلهای یک خانواده مرتبط هستند. تعدادی از ژن های جهش یافته ارثی که می توانند احتمال ابتلا به سرطان پستان را افزایش دهند، شناسایی شدهاند. معروفترین آن ها ژن سرطان پستان 1 (BRCA1) و ژن سرطان پستان 2 (BRCA2) است که هر دو خطر ابتلا به سرطان پستان و تخمدان را به میزان قابل توجهی افزایش میدهند. اگر سابقه خانوادگی قوی در مورد سرطان پستان یا سرطان های دیگر دارید، پزشک ممکن است آزمایش خون را برای کمک به شناسایی جهشهای خاص در BRCA یا ژن های دیگری که در میان خانواده منتقل میشوند، توصیه کند. در نظر داشته باشید که از پزشک خود مراجعه به یک مشاور ژنتیک که میتواند تاریخچه سلامت خانواده شما را بررسی کند، درخواست کنید. یک مشاور ژنتیک همچنین میتواند در مورد مزایا، خطرات و محدودیت های آزمایش ژنتیک صحبت کند تا شما را در تصمیم گیری کمک کند.
بیشتر بخوانید: همه چیز درباره سرطان سینه
فاکتورهای خطر سرطان پستان
فاکتور خطر سرطان پستان هر چیزی است که ابتلا شما به سرطان پستان را محتملتر می کند. اما داشتن یک یا حتی چندین فاکتور خطر سرطان پستان، لزوماً به این معنا نیست که شما به سرطان پستان مبتلا خواهید شد. بسیاری از زنانی که به سرطان پستان مبتلا می شوند هیچ فاکتور خطر شناخته شدهای جز فقط زن بودن ندارند.
فاکتورهایی که با افزایش خطر ابتلا به سرطان پستان همراه هستند شامل:
- زن بودن. زنان بسیار بیشتر از مردان، محتمل برای ابتلا به سرطان پستان هستند.
- افزایش سن. خطر ابتلا به سرطان پستان شما با افزایش سن افزایش می یابد.
- سابقه شخصی در مورد شرایط پستان. اگر شما یک بیوپسی پستان داشتهاید که کارسینوما لوبولار درجا (LCIS) یا هیپرپلازی آتیپیک (یک وضعیت پیش سرطانی است که بر سلول های پستان تاثیر می گذارد) پستان را نشان داده است، شما خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان پستان دارید.
- سابقه خانوادگی سرطان پستان. اگر در مادر، خواهر یا دختر شما سرطان پستان تشخیص داده شده باشد، به خصوص در سنین جوانی، خطر ابتلا به سرطان پستان شما افزایش مییابد. با این وجود، اکثر افرادی که به سرطان پستان مبتلا هستند؛ هیچ سابقه خانوادگی ابتلا به این بیماری را ندارند.
- ژن های ارثی که خطر ابتلا به سرطان را افزایش میدهند. جهش های ژنی مشخصی که خطر ابتلا به سرطان پستان را افزایش میدهند، میتوانند از والدین به کودکان منتقل شوند. شناخته شدهترین جهش های ژنی به ژنهای BRCA1 و BRCA2 ارجاع میشود. این ژن ها میتوانند خطر ابتلا به سرطان پستان شما و سایر سرطان ها را به میزان قابل توجهی افزایش دهند، اما آنها سرطان را حتمی الوقوع نمیکنند.
- قرار گرفتن در معرض تابش. اگر تحت درمان پرتودرمانی برای قفسه سینه به عنوان کودک یا بزرگسال قرار گرفتید، خطر ابتلا به سرطان پستان در شما افزایش می یابد.
- چاقی. چاق بودن خطر ابتلا به سرطان پستان را افزایش می دهد.
- شروع دوره قاعدگیتان در سنین جوان تر. شروع کردن دوره قاعدگی قبل از 12 سالگی خطر ابتلا به سرطان پستان را افزایش می دهد.
- شروع یائسگی در سنین بالاتر. اگر یائسگی را در سنین بالاتر شروع کردید، شما بسیار محتملتر برای ابتلا به سرطان پستان خواهید بود.
- داشتن فرزند اول خود در سنین بالاتر. زنانی که فرزند اول خود را بعد از 30 سالگی به دنیا میآورند، ممکن است خطر ابتلا به سرطان پستان را افزایش دهند.
- هرگز باردار نشدن. زنانی که هرگز باردار نشدهاند، خطر بیشتری برای سرطان پستان نسبت به زنانی که یک یا چند بارداری داشتهاند، دارند.
- هورمون درمانی پس از یائسگی. زنانی که داروهای هورمون درمانی مصرف میکنند که ترکیبی از استروژن و پروژسترون برای درمان علائم و نشانه های یائسگی هستند، خطر ابتلا به سرطان پستان را افزایش میدهند. خطر ابتلا به سرطان پستان زمانی کاهش می یابد که این زنان مصرف این داروها را متوقف کنند.
- نوشیدن الکل. نوشیدن الکل خطر ابتلا به سرطان پستان را افزایش میدهد.
بیشتر بخوانید: آیا مصرف قارچ خطر ابتلا به سرطان پروستات را کاهش میدهد؟
پیشگیری از سرطان پستان
کاهش خطر سرطان پستان برای زنانی با احتمال خطر متوسط
ایجاد تغییر در زندگی روزمره ممکن است به کاهش خطر ابتلا به سرطان پستان در شما کمک کند. سعی کنید:
- در مورد غربالگری سرطان پستان از پزشک خود سوال کنید. درمورد شروع معاینات و آزمایش های غربالگری سرطان پستان، مانند معاینات بالینی پستان و ماموگرافیها، با پزشک خود مشورت کنید. در مورد فواید و خطرات غربالگری با پزشک خود صحبت کنید. با هم، میتوانید تصمیم بگیرید که راهکارهای غربالگری سرطان پستان برای شما مناسب هستند یا خیر.
- با پستانهای خود از طریق معاینات خودآزمایی برای آگاهی از وضعیت پستان، آشنا شوید. زنان ممکن است گاهی اوقات بخواهند با پستان های خود در طی یک معاینه خودآزمایی برای آگاهی از وضعیت پستان، آشنا شوند. اگر تغییر جدیدی، توده ها یا علائم غیرمعمول دیگری در پستان های شما ایجاد شده است، سریعا با پزشک خود صحبت کنید. آگاهی از وضعیت پستان نمیتواند از بروز سرطان پستان جلوگیری کند، اما ممکن است به شما کمک کند که بهتر تغییرات طبیعی را که در پستان های شما رخ میکند بشناسید و علائم و نشانههای غیرمعمول را شناسایی کنید.
- الکل را در حد اعتدال بنوشید یا اصلا ننوشید. میزان الکلی که می نوشید را به یک بار در روز محدود کنید و بیشتر نکنید؛ اگر شما تصمیم به نوشیدن دارید.
- بیشتر روزهای هفته را ورزش کنید. هدفگذاری کنید که در بیشتر روزهای هفته حداقل 30 دقیقه ورزش انجام دهید. اگر اخیراً فعال نبودهاید، از پزشک خود بپرسید که آیا شروع دوباره خوب است یا خیر و به آرامی دوباره شروع کنید.
- هورموندرمانی بعد از یائسگی را محدود کنید. هورموندرمانی ترکیبی ممکن است خطر ابتلا به سرطان پستان را افزایش دهد. در مورد فواید و خطرات هورموندرمانی با پزشک خود صحبت کنید. برخی از زنان در دوران یائسگی علائم و نشانه های آزار دهندهای را تجربه میکنند و برای این گونه زنان، افزایش خطر ابتلا به سرطان پستان با هورموندرمانی، ممکن است به منظور تسکین علائم و نشانه های یائسگی مورد پذیرش باشد. برای کاهش خطر ابتلا به سرطان پستان، از کمترین مقدار هورموندرمانی ممکن در کوتاهترین زمان استفاده کنید.
- وزن سالم و مناسب خود را حفظ کنید. اگر وزن شما سالم و مناسب است، برای حفظ آن وزن تلاش کنید. اگر نیاز به کاهش وزن دارید، برای انجام این کار از پزشک خود در مورد راهکارهای سالم این کار سوال کنید. هر روز تعداد کالری که می خورید را کاهش دهید و به آرامی میزان ورزش را افزایش دهید.
- یک رژیم غذایی سالم را انتخاب کنید. زنانی که رژیم غذایی مدیترانهای به همراه روغن زیتون فوق العاده خالص و آجیل مخلوط می خورند ممکن است خطر ابتلا به سرطان پستان پایینی داشته باشند. رژیم غذایی مدیترانهای بیشتر روی غذاهای گیاهی مانند میوه و سبزیجات، غلات سبوسدار، حبوبات و آجیل تمرکز دارد. افرادی که رژیم مدیترانه ای را رعایت میکنند؛ چربیهای سالم مانند روغن زیتون را بر کره و ماهی را به جای گوشت قرمز انتخاب میکنند.
کاهش خطر سرطان پستان برای زنانی با احتمال خطر بالا
اگر پزشک شما تاریخچه خانوادگی شما را ارزیابی کرده است و تشخیص داده است که شما فاکتورهای دیگری مانند وضعیت پیش سرطانی پستان را دارید که احتمال خطر ابتلا به سرطان پستان را در شما افزایش میدهد؛ شما ممکن است در مورد گزینه هایی برای کاهش خطر خود با پزشک صحبت کنید، مانند:
- داروهای پیشگیری کننده (پیشگیری با استفاده از مواد شیمیایی). داروهای مسدود کننده استروژن، مانند تعدیل کنندههای انتخابی گیرنده استروژن و مهار کنندههای آروماتاز، خطر ابتلا به سرطان پستان را در زنان با خطر بالای این بیماری کاهش میدهند. این داروها خطر عوارض جانبی را به همراه دارند، بنابراین پزشکان این داروها را برای زنانی که خطر بسیار بالایی از سرطان پستان دارند، در نظر میگیرند. در مورد فواید و خطرات آن با پزشک خود صحبت کنید.
تاموکسیفن و رالوکسیفن از جمله این داروهای پیشگیری کننده هستند. تاموکسیفن اثرات استروژن را مسدود می کند، هورمون تولید مثلی که بر رشد و پیشرفت بسیاری از تومورهای پستان تأثیر میگذارد. عوارض جانبی رایج تاموکسیفن عبارتند از: گرگرفتگی، تعریق شبانه، ترشحات واژن، خشکی واژن. به ندرت، مصرف تاموکسیفن ممکن است باعث لخته شدن خون، سرطان آندومتر یا سرطان رحم، آب مروارید و سکته مغزی شود. خطر سرطان رحم برای زنان پیش از یائسگی که تاموکسیفن را مصرف میکنند، در مقایسه با افرادی که تحت یائسگی هستند بسیار کمتر است. فواید تاموکسیفن در زنان پیش از یائسگی که به دلیل داشتن سابقه خانوادگی قوی در این بیماری یا سابقه شخصی از تغییرات پیش سرطانی پستان خطر ابتلا به سرطان پستان را افزایش می دهند؛ بیش از خطرات آن است.
مانند تاموکسیفن، رالوکسیفن به صورت مسدود کردن اثرات استروژن در پستان و سایر بافت ها کار میکند. برخلاف تاموکسیفن، رالوکسیفن اثرات استروژن مانند بر روی رحم نشان نمیدهد. عوارض جانبی رایج رالوکسیفن شامل: گرگرفتگی، خشکی یا تحریک واژن، درد مفاصل و ماهیچه ها، افزایش وزن است. خطرات سلامتی مرتبط با رالوکسیفن مشابه موارد مرتبط با تاموکسیفن است. همچنین ممکن است رالوکسیفن در مقایسه با تاموکسیفن با خطر سکته مغزی کمتری در زنان در معرض خطر متوسط بیماری قلبی مرتبط باشد. اما اگر بیماری قلبی دارید یا چندین عامل خطر برای بیماری های قلبی دارید، رالوکسیفن ممکن است خطر سکته های مغزی را افزایش دهد. اگرچه تاموکسیفن در کاهش خطر ابتلا به سرطان پستان ممکن است کمی بهتر از رالوکسیفن باشد، اما خطر لخته شدن خون و سرطان رحم در رالوکسیفن پایین است. به همین دلیل، رالوکسیفن ممکن است برای خانم هایی که یائسگی را پشت سر گذاشتهاند و تحت عمل هیسترکتومی یا پوکی استخوان قرار نگرفته اند گزینه ارجح باشد.
- جراحی پیشگیریکننده. زنان با احتمال خطر سرطان پستان بسیار بالا، ممکن است انتخاب کنند که پستان سالم آن ها با جراحی برداشته شود (ماستکتومی پیشگیری کننده). آن ها همچنین ممکن است تصمیم بگیرند که تخمدان های سالم آن ها نیز برداشته شوند (اوفورکتومی پیشگیری کننده) تا خطر ابتلا به سرطان پستان و سرطان تخمدان را کاهش دهند.
منابع:
جالب بود اطلاع نداشتم که داروهایی برای پیشگیری از سرطان پستان هست این نوع از سرطان در ایران فراوان هست و افرادی با سابقه خانوادگی احتمال بیشتری دارند.