فواید پروبیوتیک ها برای بدن چیست؟
باکتری ها به عامل ایجاد کنندهی بیماری های گوناگون مشهور اند بنابراین ممکن است برایتان پذیرفتن مصرف مقادیر زیادی باکتری در روز برای حفظ سلامتی و درمان بیماری ها سخت به نظر برسد.
اما ساختار در حال توسعهی شواهد علمی نشان میدهد که شما میتوانید برخی از بیماری ها را با غذاها و مکمل هایی که حاوی گونه های خاصی از باکتری های زنده است درمان و حتی از بروز آن بیماری ها پیشگیری کنید. مردم برخی کشورها مقادیر زیادی از این موجودات ذره بینی مفید را که پروبیوتیک نامیده میشوند طبق عادات غذایی خود از طریق مصرف مواد غذایی تخمیر شده مانند ماست یا نوشیدنی ها دریافت میکنند.
تعدادی از متخصصان بیماری های گوارشی مکمل های پروبیوتیک را برای اختلالاتی مانند سندرم رودهی تحریک پذیر (IBS) که به مصرف دارو های متداول جواب نمیدهد پیشنهاد میکنند. از میانه ی دهه ی 1990 مطالعات بالینی نشان دادند که درمان با داروهای پروبیوتیک میتواند به معالجه ی چندین بیماری مربوط به روده ها و معده کمک کند، پیشرفت آلرژی ها در کودکان را به تعویق بیاندازد و عفونت های مجاری ادراری و اندام تناسلی در زنان را درمان و از بروز آن ها پیشگیری کند. درمان با باکتری ها در آن حدی هم که به نظر میآید عجیب نیست! به طور تخمینی 100 تريليون موجود ذره بینی که نمایندهی بیش از 500 گونه مختلف است در هر روده ی سالم و نرمالی وجود دارند. این موجودات ریز ذره بینی عموماً ما را دچار بیماری نمی کنند و اغلب آن ها مفید هستند !باکتری های موجود در روده ها باکتری های بیماری زا را تحت کنترل میگیرند، به هضم و جذب مواد مغذی و عملکرد ایمنی بدن کمک میکنند.
بیشتر بخوانید: پروبیوتیک ها و فشار خون
فواید مصرف پروبیوتیک ها
همهی پروبیوتیک ها یکسان و شبیه نیستند. انواع مختلف باکتری ها تاثیرات متفاوتی بر بدن دارند. برای مثال یک نوعی از باکتری ها ممکن است بر علیه عواملی که در دهان سبب پوسیدگی دندانی میشوند مبارزه کنند پس وظیفه آن ها منحصراً کمک به رفع مشکلات درون معده و روده ها نیست.
نتایج تحقیقات در رابطه با تأثیرات این موجودات ریز میکروسکوپی امیدبخش بوده است. فواید بالقوهی پروبیوتیک ها در پیشگیری و درمان
- اسهال
- سندرم رودهی تحریک پذیر
- زخم و التهاب روده ی بزرگ
- بیماری کرون
- هلیکوباکترپیلوری (عامل زخم در غشای مخاطی)
- عفونت های واژینال
- عفونت های ناحیه ادراری
- سرطان عود کننده ی مثانه
- عفونت دستگاه گوارش
- اسهال ناشی از کلستریدیوم دیفیسیل (Clostridium difficile) در بزرگسالان و کودکان
پزشکان هاروارد تاثیر مثبتی که باکتری های مفید بر بهبودی و ارتقاء وضعیت سلامتی شما دارند را تایید کرده اند.
فواید پروبیوتیک ها جهت سلامتی معده و روده ها
بهترین نمونهی تأثیر پروبیوتیک ها در درمان اسهال بوده است. آزمایشات کنترل شده نشان داده است که باکتری لاکتوباسیلوس میتواند دوره ی اسهال عفونی را در نوزادان و اطفال کوتاه کند(اما نه در بزرگسالان). اگرچه مطالعات محدود هستند و داده ها متناقض به نظر میآیند دو مورد بررسی گسترده گزارش می دهد که پروبیوتیک ها اسهال ناشی از مصرف آنتی بیوتیک ها را تا 60 درصد کاهش میدهد.
مورد رایج تر از اسهال مشکل دقیقاً بر عکس آن یعنی یبوست است.
در پژوهشی برای مطالعه در رابطه با فواید پروبیوتیک ها در درمان یبوست محققان متوجه شدند که پروبیوتیک ها زمان انتقال (ترانزیت) روده ها را تا 12.4 ساعت کاهش داده و میزان حرکات روده را در هفته افزايش می دهند و به نرم شدن مدفوع و دفع آسان تر کمک میکنند. با این حال کارشناسان همچنان در رابطه با فواید پروبیوتیک ها برای درمان مشکل یبوست مطمئن نیستند. روش درمان با پروبیوتیک ها همچنین ممکن است به افرادی که درگیر بیماری کرون و سندرم روده ی تحریک پذیر (IBS) هستند کمک کند.
نتایج آزمایش بالینی ناهمگون هستند اما چندین مطالعه در مقیاس کوچک نشان داده اند که پروبیوتیک های خاصی ممکن است به حفظ بهبودی کولیت اولسراتیو (همراه با زخم) کمک کرده و از عود بیماری کرون و بازگشت التهاب کیسه (pouchitis)، (از عوارض جراحی جهت درمان کولیت اولسراتیو) جلوگیری کند.
به این علت که درمان این اختلالات طاقت فرسا میباشد بسیاری از افراد مصرف پروبیوتیک ها را نیز امتحان میکنند پیش از اینکه همه شواهد برای نوعی از آن ها که در حال مصرف هستند در دسترس باشد. کشف اینکه کدام دسته از پروبیوتیک ها برای بهبود کدام بیماری ها بهتر عمل می کند نیاز به انجام تحقیقات بیشتر و گسترده تری دارد.
فواید پروبیوتیک ها برای سلامت واژینال
پروبیوتیک ها همچنین ممکن است برای حفظ سلامتی دستگاه ادراری_تناسلی سودمند باشد. مانند دستگاه گوارشی، واژن نیز به مانند سیستمی است که با دقت بسیاری تنظیم شده باشد. عموما با ایجاد فضای بسیار اسیدی توسط گونه های غالب باکتری لاکتوباسیلوس راهی برای بقای موجودات زنده ذره بینی بیماری زا نمیماند. با این حال این سیستم میتواند به واسطهی شماری از عوامل از حالت تعادل خارج شود؛ عواملی مانند مصرف آنتی بیوتیک ها، اسپرم کش ها و قرص های ضد بارداری.
درمان پروبیوتیکی که تعادل فلورهای میکروسکوپی را بازگرداند میتواند برای رفع مشکلات و اختلالات ادراری_تناسلی شایع در زنان مانند عفونت باکتریایی واژن (واژینوز باکتریال)، عفونت قارچی و عفونت دستگاه ادراری مفید واقع شود.
بسیاری از زنان با مصرف ماست یا استعمال داخلی آن در واژن سعی در درمان عفونت های قارچی مزمن دارند؛ روش درمانی سنتی و عام که علم پزشکی آن را تایید نمیکند. استفاده از باکتری لاکتوباسیلوس از کانال واژن یا دهانی ممکن است به درمان عفونت باکتریایی واژن (واژینوز باکتریال) کمک کند گرچه هنوز شواهد کافی برای تجویز آن به جای روش های متداول درمانی وجود ندارد. پژوهش ها در رابطه با درمان پروبیوتیکی عفونت های دستگاه ادراری ادامه دارد.
پروبیوتیک ها به طور کلی بی خطر در نظر گرفته میشوند زیرا از قبل در یک سیستم گوارشی سالم و نرمال وجود دارند؛ اگرچه فرضیه ی ریسک آن برای افرادی با نقص عملکرد سیستم ایمنی وجود دارد.
مطمئن شوید که که محتویات داروی پروبیوتیک به طور واضح روی برچسب آن ذکر شده باشد و کارشناس مورد نظر آن را تایید میکند زیرا هیچی راهی برای تایید بی خطر بودن ترکیبات نا مشخص و شناخته نشده وجود ندارد.
مکمل های پروبیوتیک
تولید کنندگان مسئولیت دارند پیش از اینکه مکمل های پروبیوتیکی ساخت شرکت آن ها وارد بازار فروش شود به کارشناسان اطمینان دهند که آن ها بی خطر بوده و اطلاعات قید شده بر روی برچسب مکمل ها صحیح هستند. گرچه هیچ تضمینی صد در صدی وجود ندارد که انواع باکتری که بر روی برچسب محتویات مکمل لیست شده اند برای درمان بیماری که مکمل برای آن تجویز شده موثر باشد. فواید باکتری ها به نوع آن ها بر میگردد و همه گونه های آن ها لزوماً مفید نیستند بنابراین شما باید با یک پزشک در رابطه با مشکلات خودتان مشورت کنید و پزشک خود را در جریان مسیر درمان و داروهای مصرفی خود قرار دهید.
مواد غذایی پروبیوتیک
دو راه برای دریافت بیشتر باکتری های مفید در روده ها وجود دارد.
- مواد غذایی تخمیر شده
- مکمل های لبنی
مواد غذایی تخمیر شده طبیعی ترین منبع پروبیوتیک هستند.
در اینجا سوال اصلی به وجود میآید؛ بدن ما به چه مقدار مواد غذایی پروبیوتیک احتیاج دارد؟ پاسخ به این سوال دشوار است.
هیچ میزان پیشنهادی پروبیوتیک جهت مصرف روزانه وجود ندارد بنابراین هیچ راهی برای دانستن اینکه دقیقا چه مواد غذایی تخمیر شده یا چه مقداری از آن ها بهتر میباشد وجود ندارد. بنابراین، راهکار کلی این که تنها تا اندازه ای که امکان دارد به رژیم غذایی روزانه خود مواد غذایی تخمیر شده اضافه کنید.
چرا مواد غذایی تخمیر شده؟
تخمیر کردن یکی از قدیمی ترین روش ها برای حفظ مواد غذایی است. این غذا ها برای تخمیر وارد فرآیندی میشوند که در آن باکتری های طبیعی از قند آن ماده غذایی تغذیه و لاکتیک اسید تولید میکنند. این فرآیند محیطی را فراهم میسازد که غذا را از فساد حفظ کرده و آنزیم های مفید، ویتامین های گروه B، اسیدهای چرب امگا 3 به علاوه ی گونه های مختلفی از باکتری های مفید را افزایش میدهد.
راه دیگر برای درک فرآیند تخمیر این است که نوعی از ماده غذایی را دریافت و آن را به نوعی دیگر تبدیل می کند. برای مثال خیار تبدیل به خیار شور یا ترشی و شیر می تواند تبدیل به ماست، پنیر و خامه ترش شود.
اگر مسئله ناخوشایندی در ارتباط با غذاهای تخمیر شده وجود داشته باشد آن است که بو و مزه این غذا ها با توجه به نوع و گونه باکتری های موجود در آن ها میتواند کاملا تند باشد که برای برخی افراد آزاردهنده است. در حالی که وجه مثبتی در این باره وجود دارد. بسیاری از گونه های مواد غذایی تخمیر شده وجود دارد که از میان آن ها میتوانید آن چه از خوردنش لذت میبرید را انتخاب کنید.
ماست به عنوان پر رنگ ترین ماده غذایی حاوی پروبیوتیک شناخته میشود زیرا طعم آن عموماً به ذائقه مردم کشورهای شرقی سازگاری دارد. میزان و نوع باکتری های موجود در آن میتواند بسته به برند و کارخانه تولید کننده ماست متفاوت باشد.