آیا شما هم از آن دسته از آدمهایی هستید که فکر و ذهنتان مدام در حال رفت و آمد به جاهایی است که دوست ندارید، مدام بدون آن که خود بخواهید و به صورت ناخودآگاه فکرتان به طرف افکار منفی کشیده میشود افکاری که نتیجه آن چیزی نیست جز داشتن حس منفی. به عبارت دیگر شما هم از آن دسته از آدمهایی هستید که نمیتوانید فکر و ذهن خودتان را مدیریت کنید و این موضوع به شدت شما را کلافه میکند؟ اگر این گونه هستید تا انتهای این نوشتار ما را همراهی کنید تا شما را با علمی آشنا کنیم که حلال این دست از مشکلات است. علم روانشناسی علمی است که با روح و روان ما سر و کار دارد و به ما کمک میکند تا آن را به راحتی مدیریت کنیم و از افکار منفی، افکار وسواسی و ... دورش نماییم. پس هدف ما در این مقاله تعریف علم روانشناسی و تبیین کاربردهای آن در زندگی و تاثیر آن بر زندگی است.
بیشتر بخوانید: چگونه با افسردگی مقابله کنیم؟
روانشناسی چیست؟
روانشناسی علمی است که ذهن ( روان)، رفتار و فرایندهای ذهنی موجودات زنده را با استفاده از روشهای علمی مورد مطالعه و پژوهش قرار میدهد. در واقع مباحث مربوط به رفتار و فرایندهای روانی از موضوعاتی مورد مطالعه در علم روانشناسی میباشد. منظور از رفتار نیز تمامی اعمال، حرکات و رفتار قابل مشاهدهی مستقیم و غیر مستقیم است. فرایندهای روانی نیز به مباحثی همچون ادراک، هوش، انگیزش, احساس، تفکر، شخصیت، هیجان و ... اطلاق میشود.
روانشناس کیست؟
به کسی که با طرح وارههای وجودی انسانها سر و کار دارد و بدون آن که از درمانهای شیمیایی و یا دارویی استفاده نماید اختلالات روانی افراد را تشخیص داده و آنها را بهبود میبخشد و برطرف مینماید روانشناس گفته میشود. یک روانشناس برای انجام وظایفش از تکنیک گفت و گو درمانی استفاده میکند و از این طریق بسیاری از بیماریها و اختلالات روانی را درمان مینماید.
یک روانشناس خوب چه ویژگیهایی دارد؟
اغلب افراد به خاطر مشکلات روحی و روانی که دارند به روانشناس مراجعه میکنند برخی از این مشکلات به قدری شخصی و خصوصی هستند که اغلب نمیتوان آنها را با کسی در میان گذاشت اما وقتی پای مراجعه به روانشناس و مشاوره گرفتن از او مطرح باشد این افراد ناگزیرند این موضوعات را پیش روانشناس مطرح نمایند بنابراین یک روانشناس خوب کسی است که راز دار و امین باشد و بتواند این اطمینان را در مراجعه کننده ایجاد کند که هر چیزی که بین آنها و در جلسات مشاوره مطرح میشود محفوظ و بین خودشان میماند. از طرفی یک روانشناس خوب کسی است که بتواند از طریق گفت و گو مواردی را که مراجعه کننده از بیان آنها خودداری میکند و یا میخواهد آنها را پنهان نگه دارد دریابد و از این طریق روند درمان را تسریع نماید. خوش اخلاقی، تخصص، تسلط کافی بر موضوع و ... از دیگر ویژگیهای یک روانشناس خوب و کار بلد است.
بیشتر بخوانید: اهمیت مهارت ارتباط اجتماعی
چه مشکلاتی با روانشناسی درمان مییابد؟
همانطور که پیشتر بیان شد روانشناسی علمی است که بیشتر با روح و روان انسانها سر و کار دارد بنابراین میتواند بسیاری از مشکلات روحی و روانی را که بشر امروز با آن دست و پنجه نرم میکند درمان نماید. از جمله مشکلات روحی و روانی که با روانشناسی قابل درمانند به شرح زیر میباشند:
درمان استرس و اضطراب با روانشناسی
بدون شک تمام افراد در وجود خود مقداری استرس و اضطراب دارند و حتی برای یک بار هم که شده آن را تجربه کردهاند. بسیاری نیز بر این باورند که داشتن مقداری اضطراب و استرس میتواند مفید باشد چرا که فرد را به سوی حرکت و پویایی میکشاند اما در برخی مواقع این حس آنچنان شدید است که فرد را از پرداختن به زندگی وا میدارد و بسیاری از فعالیتهای او را مختل میسازد. حتی منجر به مشکلات جسمی فراوانی همچون مشکلات گوارشی، مشکلات قلبی و ... میشود. بنابراین این سطح از اضطراب و استرس مضر است و باید درمان شود. روانشناسی علمی است که میتواند در این مواقع به کمک افراد بیاید و به آنها در مدیریت استرس و اضطرابشان یاری رساند. در مواقعی که این حد استرس را تجربه کردید پشت گوش نیاندازید و حتماً در اسرع وقت به یک روانشناس مراجعه کنید.
درمان افسردگی با استفاده از روانشناسی
غمگینی به مدت طولانی، نداشتن انرژی برای انجام کارهای روزمره و بیعلاقگی از نشانههای ابتلا به افسردگی است. فردی که افسرده است از این که نمیتواند خود را از این حالت نجات دهد رنج میبرد. روانشناسی میتواند با ارائه راهکارهای مناسب این فرد را از چاهی که در آن افتاده برهاند و نشاط، انرژی و سرزندگی را دوباره به او بازگرداند.
درمان فوبیا یا ترسهای شدید با روانشناسی
ترس از مار، عقرب، ارتفاع و ... در حالت طبیعی عادی است اما برخی اوقات که این ترس بیشتر میشود طوری که دیگر نمیشود آن را عادی تلقی نمود همچون بالا رفتن از یک نردبان با ارتفاع خیلی کم، این جاست که ترس فوبیا نام میگیرد. برای خلاصی از آن باید به روانشناس مراجعه نمود.
درمان اعتیاد و عادتهای بد با روانشناسی
هر رفتاری ( چه رفتار بد چه رفتار خوب) اگر تحت کنترل انسان نباشد میشود اعتیاد یا عادت. حال چنانچه این اعتیاد و عادت روند زندگی انسان را مختل کند به درمان نیاز پیدا میکند و درمان آن به دست کسی نیست جز یک روانشناس. پس چنانچه عادتهای این چنینی دارید مثلاً ناخنهایتان را میجوید، سیگار میکشید و ... برای درمان آن به کمک روانشناس و راهنماییهای او نیاز دارید.
حل مشکلات خانوادگی با روانشناسی
حل مشکلات ارتباطی، خانوادگی و زناشویی از دیگر کارهایی است که روانشناسی آن را حل کرده و به کمک افراد میشتابد. هر چند که دعوای بین زن و شوهر، اختلاف نظر بین والدین و فرزندان، عدم اعتماد به نفس در برقراری ارتباط با دیگران و مشکلاتی از این دست تا حدی طبیعی هستند و بیشتر خانوادهها با آن درگیرند و حتی در بسیاری از موارد خود توانایی حل آن را دارند اما گاهی این مشکلات چنان عمیق شده و ریشه دوانده که افراد دیگر به تنهایی قادر به حل آن نیستند. بنابراین به مشورت با یک متخصص و راهنماییهای او نیاز دارند تا بتوانند مشکلاتشان را حل کنند. روانشناسی به کمک این افراد هم میآید به شرطی که به موقع و قبل از آن که کار از کار گذشته باشد به روانشناس خوب و متخصص مراجعه کرده باشند.
درمان وسواس با روانشناسی
وسواس فکری در واقع تصویر یا فکری است که علی رغم میل باطنی انسان به ذهنش میآید و نمیتواند آن فکر یا تصویر را از ذهنش خارج نماید. وسواس عملی نیز وسواسی است که فرد گاهی به دلیل فشار افکار مجبور میشود دست به یک سری اعمال بزند مثلاً شیر گاز را مدام چک کند، دستانش را مدام بشوید، حمامش زیاد طول بکشد، هنگام خروج از منزل بارها و بارها درب و پنجره را چک کند تا از بسته بودن آنها مطمئن شود و ... حال چنانچه این وسواس زندگی عادی فرد را مختل نماید و اطرافیان وی را دچار ناراحتی، باید توسط یک روانشناس درمان شود چرا که فرد زمان زیادی را با افکار آزار دهنده که به ذهنش خطور میکند کلنجار میرود و این امر باعث میشود انرژی خودش را از دست بدهد، به کارهای روزمره خود نرسد، شادیاش را از دست بدهد و افسردگی به سراغش بیاید. پس لازم است در اسرع وقت خود را درمان نماید.
کنار آمدن با از دست دادن عزیزان با روانشناسی
هر چند که مرگ جز جدایی ناپذیر زندگی است و امر طبیعی به شمار میرود با این وجود هنوز هم خیلیها هستند که نمیتوانند با مرگ عزیزانشان کنار بیایند. انزوا، کناره گیری از جامعه، افسردگی و تنهایی گریبان گیر این افراد میشود. سوگ حل نشده موقعیتی است که این افراد در آن گیر کردهاند. روانشناسی به کمک این افراد هم میآید و با ارائه راهکارهایی آنها را از موقعیتی که در آن گرفتار شدهاند میرهاند. لازم به ذکر است ناراحتی و برنگشتن به حالت عادی بعد اگر بیشتر از 6 ماه طول بکشد غیر طبیعی بوده و لازم است به روانشناس مراجعه شود.
لازم به ذکر است روانشناسی علاوه بر حل مشکلات فوق توانایی حل و رفع بیش از 100 اختلال و مشکل روانشناسی که وجود دارد را دارا میباشد. این مشکلات به این دلیل در این نوشتار مطرح شدند که بسیار رایج هستند و افراد بسیاری را درگیر خود کردهاند.
روانشناسی و تاثیر آن در بهبود زندگی
همانطور که پیشتر نیز بیان شد روانشناسی بسیاری از مشکلات روحی و روانی را حل کرده و کمک میکند فرد بتواند روح و روان خود را مدیریت کند. بنابراین با روانشناسی میتوان زندگی را به قبل و بعد از استفاده آن تقسیم کرد. قبلی که فرد زندگی خوب و شادی نداشت چون ذهنش مدام درگیر مسائلی بود که دوستشان نداشت و بیاختیار و خارج از اراده انسان بود و بعدی که زندگی شاد به او بازگشت چون ذهن و افکارش را تحت اختیار خود درآورد. بنابراین روانشناسی این قدرت و توانایی را دارد که به طور کلی مسیر زندگی فرد را تغییر دهد و زندگی او را بهبود بخشد. پس هرگز نباید قدرت روانشناسی و تاثیر آن را بر بهبود زندگی فرد نادیده گرفت.