یکی از مهم ترین و واجب ترین قسمت از انواع مختلف کامپیوترهای شخصی (اعم از لپ تاپ ها و تبلت ها)، گرافیک آن میباشد. اگر بخواهیم تعریف مختصری از واحد پردازش گرافیکی که با کلمه اختصاری GPU شناخته میشود را ارائه دهیم، باید ذکر کنیم که در واقع پردازندهی گرافیکی مسؤول نمایش تصاویر در مانیتور سیستم به حساب میآید. اگر از کامپیوتر فقط برای انجام کارهای بسیار ساده مانند سر زدن به سایت ها یا اجرای برنامه های اداری و ساده استفاده میکنید، لازم نیست دربارهی پردازنده گرافیکی اطلاعات بیشتری کسب کنید و همان طور که گفتیم به زبان ساده بخشی از سیستم محسوب میشود که مسؤولیت نمایش محتواهای مختلف در مانیتور را بر عهده دارد.
با این حال اگر جزو افرادی باشید که بازی کردن از کارهای مورد علاقه و روزانه شماست و یا مثلاً با کارهایی مثل تدوین و رندر تصاویر سه بعدی سر و کار دارید، آن گاه پردازندهی گرافیکی اهمیت بسیار بیشتری دارد. چنین افرادی برای انجام کارهای خود تا حد زیادی به این بخش از سیستم نیاز دارند و به همین دلیل تا حد ممکن باید اطلاعات زیادی درباره آن داشته باشند. از طرفی در گذشته جی پی یو ای نبود و به جای آن پردازنده مرکزی (CPU) هم تصاویر را رندر میکرد و هم سایر اعمال کامپیوتری (اجرای برنامهها، محاسباتشان و ...) را انجام میداد.
همان طور که میدانید رندر کردن تصاویر خود به قدرت پردازشی بسیار زیادی نیاز دارد بنابراین شاهد افت نسبتاً بالایی در راندمان و کارکرد پردازنده مرکزی در مورد محاسبات نرم افزاری بودیم. پس از آن واحدهای پردازش گرافیکی طراحی و ساخته شدند. پردازنده های گرافیکی تقریباً مثل پردازنده های مرکزی کار میکنند (با سرعت کمتر ولی هسته های زیاد) که بار رندرینگ و تصویر سازی چند بعدی را از روی دوش سی پی یو ها برداشته و خود، کار تولید تصاویر و انتقال آن به نمایشگر را بر عهده میگیرند. بدین صورت قدرت پردازشی زیادی را که قبلاً سی پی یو ها انجامش میدادند، آزاد شده و کار سی پی یو را فقط به محاسبات برنامه ها محدود میکنند.
از لحاظ نوع پردازندهی گرافیکی نیز در میان کامپیوترهای پیشرفته و بروز شده، دو نوع اصلی وجود دارد که قادر خواهید بود تا از آن ها استفاده کنید؛
1- پردازنده گرافیکی یکپارچه
2- پردازنده گرافیکی مجزا.
کارتهای گرافیک قطعات بزرگ و حجیم برای کامپیوترهای دسکتاپ هستند که یک یا دو و گاهی اوقات از سه فن بهره میبرند. این کارت ها علاوه بر تراشه پردازندهی گرافیکی، از حافظه رم برای مدیریت نرمافزارهای سنگین گرافیکی مانند بازی ها استفاده میکنند. فن ها هم سعی میکنند اجزای این کارت ها را خنک نگه دارند.
کارتهای گرافیک کامپیوترهای دسکتاپ جزء آن دسته از لوازمی هستند که به آسانی میتوان آن ها را عوض کرد. فقط لازم است تا کارت گرافیک را در اسلات PCIe x16 قرار دهید، اگر لازم بود کابل آن را به منبع انرژی وصل کنید و در نهایت درایورهای مربوطه را نصب کنید. لپ تاپ ها هم میتوانند دارای پردازندهی گرافیکی مجزا باشند. البته به جای یک کارت گرافیک بزرگ، پردازنده گرافیکی لپ تاپ یک تراشه است که به مادربرد متصل شده و برخلاف کامپیوترهای دسکتاپ، ارتقای آن ها کار راحتی نیست.
از طرفی نباید از گرافیک های یکپارچه غافل شویم چرا که به عنوان قسمتی از پردازندهی سیستم، وظایف مهمی را بر عهده دارد. اما از یاد نبریم که همه پردازنده ها از چنین قابلیتی بهره نمیبرند و مثلاً پردازنده های رایزن ساخت AMD فاقد چنین مشخصهای هستند. پردازنده های دسکتاپ اینتل که شماره مدل آن ها به حرف F منتهی میشود هم فاقد گرافیک هستند. در این زمینه باید به پردازندههای سری X اینتل که انتهای شماره مدل آنها حرف X هست هم اشاره کنیم. به دلیل اینکه این پردازنده ها فاقد واحد پردازش گرافیکی هستند، با قیمت پایینتری به فروش میرسند.
بیشتر بخوانید: تصاویر رندر جدیدی از هدست واقعیت ترکیبی اپل منتشر شد!
قدرتمندترین پردازنده گرافیکی لپ تاپ، PTX 3080 Ti خواهد بود!
تراشهی ویژه لپ تاپ جیفورس RTX 3080 Ti به احتمال فراوان به عنوان قوی ترین و پرمصرف ترین پردازندهی گرافیکی تولید شده برای کامپیوترهای شخصی و قابل حمل شناخته خواهد شد. انویدیا قصد دارد در جریان برگزاری رویدادCES 2022 از پردازندهی گرافیکی GeForce RTX 3080 Ti برای لپتاپها رونمایی کند. به گزارش wccftech، اخباری در مورد پردازندههای مخصوص لپتاپ سری GeForce RTX 30 Ti انویدیا منتشر شده است. این مجموعه شامل تراشههای گرافیکی GeForce RTX 3080 Ti (۱۶ گیگابایت GDDR6) و RTX 3070 Ti (۸ گیگابایت GDDR6) خواهد بود. هر دو پردازندهی اشارهشده بر پایهی معماری Ampere توسعه داده شدهاند که باعث میشود جایگاه انویدیا از نظر عملکرد در بخش بازی روی لپتاپهای ردهبالا، بهبود یابد.
اگر برایتان جذاب است تا بدانید این کارت گرافیک مدرن دارای چه ویژگی ها و چه مقدار حافظه ای و با چه سرعتی است، باید بگوییم که طبق بیانیه وبسایت ویدئو کاردز، کارت گرافیک انویدیا GeForce RTX 3080 Ti از ۱۶ گیگابایت حافظهی GDDR6 بهره خواهد برد که روی یک رابط باس ۲۵۶ بیتی با سرعت ۱۶ گیگابیت بر ثانیه پیکربندی شده است. این یعنی انویدیا از سریعترین سرعت حافظهای که میتوان روی یک لپتاپ ارائه داد استفاده کرده که این ویژگی منحصربهفرد، پهنای باند را به ۵۱۲ گیگابایت بر ثانیه خواهد رساند. این تراشه از سریعترین تراشهی مخصوص دستگاههای قابلحمل این شرکت (RTX 3080) نیز ۲ گیگابایت بالاتر است. برای مقایسه باید اشاره کنیم حداکثر حافظهی RTX 3080 معادل ۱۴ گیگابایت بر ثانیه است.
از طرفی هماکنون از تعداد هستههای این تراشه اطلاعات کامل و واضحی وجود ندارد اما موضوعی که مشخص است، این تراشه اولین پردازندهای است که از SKU GA103 استفاده میکند. براساس شایعات، این پردازنده میتواند ۵۸ واحد محاسباتی یا ۷۴۲۴ هستهی CUDA تولید کند که در دو نوع استاندارد و Max-Q عرضه میشود. فرکانس کاری این پردازندهی گرافیکی نیز ۱۳۹۵ مگاهرتز خواهد بود. البته قدرت پردازشی آن، یعنی میزان مصرف انرژی، بالاتر خواهد رفت. به این ترتیب میزان مصرف پردازندهی گرافیکی GeForce RTX 3080 Ti انویدیا 175 TGP وات (۱۰ وات بالاتر از RTX 3080 Mobile) خواهد بود. TGP یا Total Graphics Power یک اصطلاح خاص برای قدرتی است که منبع تغذیه باید به زیرسیستم گرافیک ارائه دهد، که در بیشتر موارد یک کارت افزودنی است.
به عنوان مطلب آخر بد نیست بدانید که TGP ساخته شده توسط انویدیا دارای فناوری Dynamic Boost 2.0 است که قابلیت تغییر دادن آن طبق اهداف و اولویتهای مورد نظر کمپانیهای سازندهی لپتاپ، وجود دارد. البته انویدیا اعلام کرده که شرکتهای تولید کنندهی لپتاپ باید در مورد محدودیتهای پردازندههای گرافیکی که برای آنها تنظیم شده است، اطلاع داشته باشند و این مورد را به طور شفاف برای خریداران خود شرح دهند. انتظار میرود در CES 2022 تعداد قابلتوجهی لپتاپ جدید با پردازندههای گرافیکی جدید GeForce RTX 3080 Ti و RTX 3070 Ti NVIDIA و همچنین تراشههای رایزن 6000H شرکت AMD و آلدرلیک P اینتل معرفی شوند.