گاهی با خود می‌اندیشیم که چرا برخی از افراد در زندگی و کارهایشان موفق ‌تر از دیگران هستند؟ چرا آن‌ها در روند کارها و فعالیت هایشان، همیشه موفق هستند؟ پاسخ سوال شما تنها یک کلمه است و آن چیزی جز، انگیزه نیست.

انگیزه، به عنوان نیروی محرکه ی اصلی، برای انسان تلقی می‌شود که فرد را وامی‌دارد تا در تلاش برای یادگیری امور جدید و دستیابی به آنچه که می خواهد، برآید و اعمال و رفتارهای بهتری از خود بروز دهد.

بنابراین می‌دانیم که برای رسیدن به اهداف و آرزوهایمان نیاز به انگیزه داریم، پس لازم است که با انگیزه و انواع آن  آشنا شویم. در ادامه ی این مقاله به طور کامل در مورد افزایش انگیزه و چگونگی با انگیزه ماندن در مسیر رسیدن به خواسته هایمان صحبت خواهیم کرد.

انگیزه چیست؟

اگر بخواهیم تعریف کلی و جامع در مورد نیروی انگیزه برای افراد داشته باشیم، باید بگوییم نیرویی است که ما را به حرکت و فعالیت و عمل نمودن وا می‌دارد. انگیزه باعث می‌شود تلاش کنیم و به‌ سوی موفقیت پیش برویم. انگیزه بر رفتار و توانایی‌ هایمان در جهت رسیدن به هدف اثرگذار است.

انگیزه دارای انواع مختلفی است و برای هر فردی به شکلی بروز و نمود می‌یابد و نمی‌توان نوع خاصی از آن را برای همه در نظر گرفت. نیروی انگیزشی در شرایط و موقعیت های مختلف به شکلی منحصر به‌ فرد بر رفتار انسان تأثیر می‌گذارد که دلیل آن را می‌توان تفاوت ‌های شخصیتی افراد دانست.

بیشتر بخوانید: 14 مانعی که قاتل انگیزه‌ی شما هستند

انواع انگیزه برای رسیدن به هدف

پاداش: یکی از انواع انگیزه برای انسان که همراه با روش های مختلفی از پاداش مالی و غیرمالی است، انگیزش تشویقی نامیده می‌شود. ذوق و شوق دریافت پاداش، بابت انجام کار و دستیابی‌ به هدف، افراد را بسیار تحریک می‌کند و انگیزه ای قوی برای آن‌ها خواهد بود. مزایای شغلی و ترفیع کاری نمونه‌ی خوبی از عوامل تشویقی هستند که معمولا برای افزایش انگیزه افراد استفاده می‌شود.

ترس: عامل ترس را می‌توان نیرویی برای دستیابی و رسیدن به هدف دانست. بسیاری از مواقع، عامل ترس، همچون نیرویی قوی است که انسان را وادار به تلاش و کوشش می‌نماید. در این نوع انگیزه، بر پیامدهای عمل تاکید می‌شود و معمولا زمانی از آن استفاده می‌شود که با انگیزش تشویقی و دریافت پاداش نتیجه‌ی  مورد نظر به دست نیاید.

یکی از شیوه های انگیزشی، تنبیه و تقویت منفی است و معمولا در نظام‌های آموزشی و برای انگیزه بخشی به دانش‌آموزان، مورد استفاده قرار می‌گیرد و یا در موقعیت ‌های کاری به کارکنان تاکید می‌شود که قوانین و مقررات را اجرا کنند و در صورت عدم رعایت و زیر پا گذاشتن قوانین در نظر گرفته ‌شده، به روش ‌های مختلف جریمه خواهند شد.

لذت موفقیت: رسیدن به مرحله ی نهایی اهداف و کسب موفقیت به عنوان محرکی برای افزایش انگیزه می‌باشد. هر فردی تمایل دارد که چالش ‌های جدید و دشوار را پشت سر بگذارد تا به اهداف‌ خود دست یابد. برای هر فردی لذت بخش خواهد بود که مهارت های خود را تقویت نموده و تخصص و شایستگی هایش را از نظر دیگران و هم برای اثبات به خود افزایش دهد. چنین نیازی برای کسب موفقیت در همه‌ی انسان ها وجود دارد.

اما گاهی اوقات بهره مندی از آن نیازمند یک انگیزه‌ی بیرونی است. بیشتر ما از دریافت بازخورد مثبت همکار و یا رئیس خود لذت می‌بریم و این بازخورد برای ما ارزشمند است.

خود شکوفایی: این نوع انگیزه بسیار قدرتمند و اثربخش بوده و یک عامل انگیزش درونی است. افزایش دانش‌ درباره‌ ی خود و دنیای اطرافمان جذابیت زیادی دارد، زیرا افراد مشتاق به یادگیری و رشد فردی هستند.

انگیزه‌ی رشد و خودشکوفایی زمانی که در فرد بروز یابد باعث می‌شود که میل به تغییر در او  شکوفا شود و بسیاری از افراد، همواره به ‌دنبال ایجاد تغییر در دنیای درونی و بیرونی و همچنین افزایش دانش‌ و آگاهی مان هستیم.

قدرت: انگیزه‌ی قدرت، به عنوان خصلت یا میل به کنترل کردن دیگران، خود را نشان می‌دهد. میل به کنترل در برخی افراد، قوی ‌تر است و گاهی ممکن است منجر به بروز رفتارهای غیراخلاقی شود. اما این میل در برخی دیگر، تنها در حد میل به اثرگذاری بر رفتار دیگران بروز می‌یابد. ما می‌خواهیم دیگران مطابق خواست، زمانبندی و روش مورد‌ پسند ما رفتار کنند. ما به ‌دنبال آزادی انتخاب در زندگی‌ مان هستیم و می‌خواهیم زندگی اکنون و آینده ‌مان را تعیین کنیم.

عوامل اجتماعی: این نوع انگیزه به شکل تمایل به ارتباط با اطرافیان یا افرادی در دنیایی بزرگتر و احساس تعلق به گروه دوستان و یا پذیرفته‌ شدن توسط گروهی از افراد بروز می‌یابد. نیاز به ارتباط به دیگران در تمام انسان‌ها وجود دارد و میل و اشتیاق برای کمک به دیگران و تغییر دادن زندگی آن ها یکی دیگر از ابعاد انگیزه‌‌ی اجتماعی است. وقتی داوطلب کمک به دوستان و اطرافیان‌ خود هستیم به این معناست که انگیزه‌‌ی اجتماعی در ما تقویت می‌شود.

آشنایی با انواع انگیزه که در بالا بدان ها اشاره شد به ما کمک می‌کند که در شرایط گوناگون، هر یک از انواع آن را که ‌برایمان مناسب ‌تر است برگزینیم تا باعث تحریک ما برای رسیدن به آنچه که دلخواهمان است، شود. البته باید اشاره کرد که هیچ یک از این انگیزه ها مثبت و یا منفی نیستند. بلکه چگونگی به کارگیری و تمرکز بر آن، بیانگر نتایج خواهند بود.

بیشتر بخوانید: چگونه احساس شادی و لذت را وارد زندگی مان کنیم؟

نکاتی برای با انگیزه ماندن

یکی از رموز موفقیت و تحقق اهداف، این است که همواره با انگیزه بمانیم و تلاش و کوشش خود را افزایش دهیم و همواره انرژی و انگیزه‌ی رسیدن به هدف، ما را در اوج تحرک و پویایی نگه دارد. در اینجا نکاتی گفته شده است که با مطالعه‌ی آن‌ها در می‌یابید که چگونه در طول مسیر تحقق اهداف‌، انگیزه‌ی خود را حفظ کرده و همواره با انگیزه بمانید.

دلیل خوب برای برای انجام کارها بیابید

هر انسانی، دلیلی برای انجام کارهای خود دارد. البته انجام هر کاری در نگاه اول ممکن است دلیل خوبی برای شما  نداشته باشند، اما اگر آن را بررسی کنید، دلایل خوبی برای انجام آن‌ها خواهید یافت و سپس همان دلیل، انگیزه و انرژی شما را افزایش خواهد داد تا جایی که به آن برسید.

بسیاری از اوقات این گونه تصور می‌کنید که  مجبور به انجام برخی از کارها هستید و انگار هیچ انگیزه ای برای تمام‌ کردن آن  ندارید، در این شرایط نگران و نا امید نشوید، تنها باید توجه کنید و دلایل خوب برای انجام آن کار را بیابید. شاید نتوانید دلیلی پیدا کنید، اما عقب نکشید و به دقت بررسی کنید تا دلایلی را بیابید. آنگاه متوجه می‌شوید که انگیزه انجام و به پایان رساندن آن کار را دارید.

برای یافتن دلیل خوب برای انجام کارهای مورد نظرتان می‌توانید به پاداش مادی بیندیشید. زیرا ما اغلب کارهایی که انجام می‌دهیم را دوست نداریم، ولی مشوق‌ های مادی و دستمزدی که خواهیم گرفت، انگیزه ای برای انجام کار به ما می‌دهد.

و یا به سود شخصی حاصل از انجام آن کار بیندیشید  و بدانید که با انجام کار، چیز جدیدی یاد می‌گیرید و به رشد فردی خود کمک می‌کنید و یا فکر کنید که حداقل سود انجام آن کار این است که حس غرور به شما دست خواهد داد و با خود خواهید گفت که من  توانایی و جرات انجام آن را داشتم.

انجام کار را برای خود لذت بخش کنید

وقتی صحبت از انگیزه به ‌میان می‌آید، باید نگرش خود را نسبت به کار مورد نظر و آنچه که قرار است به دست آورید را بررسی کنید. افراد مختلف راجع به یک کار، نگرش ‌های کاملا متضادی دارند. در مورد یک کار مشخص، عده ای هستند که از آن بدشان می‌آید، عده ای دیگر عاشقش هستند و برای عده ای دیگر هیچ تفاوتی ندارد. علت این امر بسیار ساده است و آن این است که آن دسته از افراد به خوبی می‌دانند که چه باید بکنند تا انجام کار را برای خود مفرح و لذت بخش سازند.  

برای مثال ورزش را در نظر بگیرید. اگر چه که خیلی از ما با فواید ورزش برای سلامتی آشنایی داریم، ولی اینکه باید هر روز صبح، حدود یک ساعت از وقت خود را به تمرینات ورزشی اختصاص دهیم، برایمان سخت و یا کسل‌ کننده به ‌نظر می‌آید. اما خیلی از افراد این کار را دوست دارند و از آن لذت می‌برند. آن‌ها عاشق ورزش هستند و هر روزه به تمرینات ورزشی می‌پردازند و دلیل آن این است که آن‌ها ورزش کردن را به امری مفرح و جذاب برای خود تبدیل کرده اند و با انجام دادن آن شادی و نشاط به دست می‌آورند و طبیعی است که راغب به انجام آن باشند.

ممکن است برخی از شما بگویید که هر اندازه که تلاش می‌کنید نمی‌توانید دلیلی برای مثبت بودن کار و یا لذت بخش بودن آن برای خود بیابید و از انجام آن کار متنفرید. شاید واقعا حق با شما باشد، شاید شما به هر دلیلی مجبور به انجام کاری باشید و شاید همه ی کارها مفرح و جذاب نباشند.

ولی در حالت کلی می توان گفت که، بسیاری از کارها، پتانسیل بالایی برای جذاب بودن دارند، پس بهتر است به دنبال راه‌ و ورش هایی برای لذت بردن از آن‌ها بگردید.

بیشتر بخوانید: با این نکات ساده به بمب انگیزه تبدیل بشین

روش دیگری انتخاب کنید

هنگامی که کارها درست پیش نمی رود و شما را دچار خستگی و کلافگی کرده و انگیزه‌ی شما را کاهش داده است. بهتر است کمی درنگ کرده و روش متفاوتی را امتحان کنید. ممکن است با رویکردی که در نظر گرفته‌اید همه ی امور را به درستی انجام دهید، اما این رویکرد برای شما، انگیزه ‌بخش نباشد. بدانید که همیشه بیش از یک راه برای انجام کارها وجود دارد. اگر روش خاصی برایتان مناسب نیست و انگیزه‌ی خوبی را به شما نمی‌دهد، روش دیگری پیدا کنید که به شما انگیزه و انرژی بیشتری می‌دهد تا بتوانید به نتایج مطلوب‌ تری دست یابید.  

عده ای گمان می‌کنند که اگر رویکرد دیگری امتحان کنند، به معنای این است که تسلیم شد‌ه‌اند و از امتحان‌کردن روش های دیگر برای رسیدن به هدف خود خودداری می‌کنند. شما باید سعی کنید که برای رسیدن به هدف تلاش کنید و تمرکزتان رسیدن به نتیجه باشد، نه اینکه با تمرکز بر یک روش، رسیدن به نتیجه را از خود سلب کنید.

پیشرفت خود را بررسی کنید

ما به ‌طور خودکار پیشرفت اکثر فعالیت هایمان را اندازه گیری می‌کنیم. اما برای اینکه با انگیزه بمانیم باید پیشرفت را تشخیص دهیم نه اینکه صرفا آن را اندازه گیری کنیم.

اندازه گیری پیشرفت با تشخیص آن متفاوت است و تشخیص پیشرفت به این معناست که تصویر بزرگ ‌تر را در ذهن خود داشته باشید و بدانید که دقیقا در کجای مسیر قرار دارید و  چه میزان دیگر باید بروید تا به آنچه که مقصود شماست، برسید.

به عنوان مثال، اگر قصد مطالعه‌ی یک کتاب را دارید، در ابتدا به فهرست آن نگاه کنید. آشنا شدن با عناوین فصل ‌ها و حفظ‌ کردن تعداد آن‌ها به شما کمک خواهد کرد تا میزان پیشرفت خود در مطالعه‌ ی آن کتاب را به راحتی تشخیص دهید.

ما انسان‌ ها ذاتا عجول هستیم و دوست داریم همه‌ ی کارها به سرعت و یکباره روی دهد. با اینکه کارهای دشوار و طولانی را به کارهای ساده ‌تر و کوتاه تر تقسیم می‌کنیم و تا زمانی‌که کار به ‌طور کامل انجام نشده باشد، حس رضایت پیدا نخواهیم کرد. در بسیاری از مواقع، حجم کار بسیار بزرگ است و زمان زیادی برای انجام آن نیاز است. در این شرایط، قبل از اینکه شانس رسیدن به هدف را داشته باشیم، تمام انگیزه‌ی خود را را از بین می‌بریم.

در این گونه مواقع سعی کنید که به خودتان پاداش دهید، این یک ترفند عالی است و همه آن را دوست دارند. زیرا پاداش ‌دادن به خود خوشایند است و این کار یکی از ساده‌ ترین و در عین حال قوی ‌ترین روش ها برای با انگیزه ماندن است.

از همان ابتدا با خودتان عهد ببندید که در ازای انجام هر کار به خودتان پاداش می‌دهید. به محض اینکه به نتایج دلخواه رسیدید به نوعی به خودتان جایزه بدهید. شاید شما بخواهید برای انجام برخی از کارها به خود پاداش چند دقیقه استراحت بدهید و یا پاداش یک فنجان قهوه همراه با کیک را به خودتان وعده دهید. البته کارهای دشوارتر طبعا پاداش ‌های بزرگ‌ تری هم از شما طلب می‌کنند تا میل و انگیزه‌ی شما افزایش یابد. می توانید وعده ی خرید یک لباس زیبا را به خود دهید. بنابراین یافتن هر راهی برای با انگیزه ماندن خوب است.

این چند روش را ترکیب کنید، رویکردهای متفاوت را امتحان کنید و آن ها را برای رسیدن به بهترین نتایج با هم تطبیق دهید تا برای انجام کارها با انگیزه بمانید و انرژی خود را از دست ندهید و ثابت قدم تا پایان راه ادامه دهید.