شب، هنگام خوابیدن ممکن است گاهی چنان در ناحیه پاهای خود احساس بی­قراری کنید که این حس که اغلب نیز ناخوشایند است خواب را از چشمان شما برباید و تا مدت‌ها شما را درگیر خود کند. به راستی آیا تا به حال از خود پرسیده­‌اید که چرا این حس به شما دست می­‌دهد؟ و چرا شما را تا لحظه‌­ای که خوابتان نبرد آرام نمی‌گذارد؟! تا انتهای این نوشتار با ما همراه باشید تا دلایل آن را بدانید و پاسخ سوالات خود را پیدا کنید.

سندروم پای بی ­قرار چیست؟

آر اس ال یا سندروم پای بی­ قرار یک اختلال در دراز مدت است که فرد مبتلا به آن به خصوص هنگام خواب احساس می‌کند که باید پاهای خود را تکان بدهد. وقتی از او درباره علت کارش سوال می‌شود می‌­گوید که در پاهای خود دچار حس ناخوشایند می‌­شود و حس می‌کند که پاهایش دچار گزگز، سوزش، مورمور، درد و کشش می‌شود و یا این که احساس می­‌کند حشره ­ای روی پاهایش راه می­‌رود. بنابراین برای این که این حس ناخوشایند را کاهش دهد مجبور است پاهای خود را بکشد و یا این که آن‌ها را تکان بدهد. این حس که معمولاً در نرمه ساق پا اتفاق می‌افتد ممکن است در قسمت‌های دیگری از اندام تحتانی همچون مچ پا، ران و حتی در برخی مواقع در شکم و دست‌ها نیز اتفاق بیفتد.

بیشتر بخوانید: آشنایی با طب سوزنی و کاربرد آن در درمان بیماری‌ ها

فردی که مبتلا به سندروم پای بی ­قرار است مواقعی که دراز می‌­کشد و یا در مواقعی که به صورت طولانی مدت می‌نشیند این حس ناخوشایند را بیشتر احساس می‌کند. بنابراین ناچار است برای کاهش این حس پاهای خود را تکان دهد. راه رفتن، حرکت دادن پاها، مالش و ماساژ دادن پاها و نیز خم کردن زانوها به طور موقت می­‌تواند علایم بیماری سندروم پای بی­ قرار را کاهش دهد. برعکس عدم تحرک و استراحت به مدت طولانی می‌­تواند علایم بیماری را افزایش دهد. کسانی که به این بیماری مبتلا هستند معمولاً هنگام خواب و تا زمانی که به طور کامل به خواب نرفته­ اند دچار مشکل می‌باشند. این افراد معمولاً در انتهای شب و ساعات اولیه صبح خواب خوب را تجربه می‌نمایند.

خواب آلودگی از مشکلات رایج این افراد در طول روز است چرا که به خاطر این بیماری نتوانسته­ اند شب را خوب بخوابند و خواب کافی داشته باشند. البته در برخی مواقع نیز بیماری سندروم پای بی ­قرار با حرکات متناوب اندام­‌ها حین خواب همراه است به این صورت که بیماران به صورت بی ­اختیار دارای حرکات دوره­ ای در حین خواب هستند که به طور معمول هر 10 تا 60 ثانیه رخ می‌­دهد و خواب را از چشمان آنها می­ رباید. لازم به ذکر است که ابتلا به بیماری سندروم پای بی­ قرار با افزایش سن رابطه مستقیمی دارد و با افزایش سن احتمال ابتلا به این بیماری افزایش می‌یابد. در ضمن زنان بیشتر از مردان دچار این بیماری می‌شوند. احتمال ابتلا کودکان به این بیماری نیز وجود دارد که اغلب با درد ناشی از رشد و یا با بیش فعالی آن‌ها اشتباه گرفته می‌شود.

سندروم پای بی­قرار چه علایمی دارد؟

از آنجایی که سندروم پای بی­قرار بیشتر در حین خواب رخ می‌دهد بیماری­ ای است که از اختلالات خواب به شمار می­‌رود. لذا اختلال در خواب یکی از علایم این بیماری است. از دیگر علایم آن که معمولاً در هنگام شب رخ می­ دهد می­‌توان به سختی کشیدن هنگام خواب، بیدار شدن از خواب به طور مکرر، احساس سختی در طول روز، کاهش سطح یادگیری، عدم تمرکز، ناتوانی در انجام وظایف و فعالیت‌های معمول، به وجود آمدن نوسانات خلقی، افسردگی، تحریک پذیری، ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن و به وجود آمدن مشکلات جسمی و روانی اشاره کرد.

بیشتر بخوانید: ویتامین B12 رو میشناسی و با خواص و فوایدش آشنایی داری؟

دلایل ابتلا به سندروم پای بی­قرار چیست؟

علل ابتلا به بیماری سندروم پای بی­قرار فعلاً شناخته شده نیست اما می‌­توان گفت عوامل زیر در ایجاد این بیماری نقش موثری دارند و از دلایل ابتلا به این بیماری به شمار می‌روند:

* عدم خون رسانی کافی به عصب به خصوص زمانی که اندام ثابت است و حرکتی ندارد و نیز زمانی که در وضعیت نامناسب قرار می ­گیرد.

* عامل وراثت، در بعضی از خانواده­ ها  این بیماری به صورت ارثی دیده می­‌شود.

* دوران بارداری به خصوص در هفته ­های آخر، اگر این عامل در فرد باعث ایجاد بیماری سندروم پای بی­قرار شده باشد بعد از زایمان رفع خواهد شد.

* بیماری­‌های مزمن همچون آرتریت، نارسایی کلیه، دیابت، نوروپاتی­‌ها یعنی بیماری‌­هایی که مربوط به سیستم عصبی هستند، روماتویید یا التهاب مفاصل.

* پایین بودن سطح آهن خون و به عبارت دیگر کم خونی یا کمبود آهن

* بیماری پارکینسون

* افزایش سن، افراد مسن بیشتر از سایر افراد مستعد این بیماری هستند.

* مصرف ترکیباتی که حاوی کافئین هستند همچون قهوه

* قطع مصرف اپیوییدها در صورتی که فرد نسبت به مصرف آن وابستگی داشته باشد.

راه­‌های درمان سندروم پای بی­قرار

همانطور که پیشتر بیان شد علل اصلی ابتلا به بیماری سندروم پای بی­قرار ناشناخته است اما عواملی وجود دارد که می­‌تواند نقش به سزایی در ابتلا به این بیماری داشته باشد. بنابراین با توجه به این عوامل درمان­‌های مختلفی نیز برای این بیماری وجود خواهد داشت به عنوان مثال کسانی که با کمبود آهن مواجه هستند با مصرف قرص آهن می‌­توانند این بیماری را برطرف نمایند که البته تشخیص این عوامل و تجویز راه­‌های درمان آن به عهده پزشک متخصص خواهد بود.

بیشتر بخوانید: آیا با مشکل قفل شدن زانو مواجه شده اید؟

افراد مبتلا به بیماری سندروم پای بی­قرار هنگام خواب چه کاری انجام دهند؟

افرادی که به بیماری سندروم پای بی­قرار مبتلا هستند بهتر است هنگام خواب کارهای زیر را انجام دهند تا خواب راحت ­تری داشته باشند:

* هر شب در ساعت مشخصی به رختخواب روند و صبح نیز در ساعت مشخصی از خواب بیدار شوند.

* اتاق خواب خود را تاریک، خنک و آرام نمایند.

* در اتاق خواب خود از تلویزیون و یا گوشی همراه استفاده نکنند.

* از مصرف نوشیدنی­‌های محرک همچون قهوه قبل از خواب خودداری نمایند.

* نور اتاق خود را یک ساعت قبل از خواب کاهش دهند.

* سعی کنند 2 یا 3 ساعت قبل از خواب به صفحه نمایش تلویزیون و ... نگاه نکنند تا در معرض نور آبی آن قرار نگرفته و راحت­ تر به خواب روند.

و در نهایت از مصرف الکل و دخانیات پرهیز کرده و به جای آن از سبزیجات، مولتی ویتامین‌ها، نوشیدنی ­های سالم و ... استفاده نمایند.