حمله‌ی قلبی یک حالت اضطراری در پزشکی است زیرا در این شرایط مسیر خونرسانی به قلب که غالباً در نتیجه لخته شدن خون رخ می‌دهد مسدود می‌شود. اصطلاحات دیگری نیز برای حمله‌ی قلبی به کار برده می‌شود که شامل انفارکتوس میوکارد، انفارکتوس قلبی و ترومبوز عروق کرونر است. انفارکتوس هنگامی است که خونرسانی به ناحیه ای از قلب قطع شود و بافت آن ناحیه از بین برود. اما حمله‌ی قلبی اغلب با ایست قلبی اشتباه گرفته می‌شود. در حالی که هر دو جزء موارد اضطراری در پزشکی هستند، حمله‌ی قلبی انسداد شریان ورودی به قلب است اما ایست قلبی شامل متوقف شدن  پمپاژ خون درقلب به اطراف بدن است. حمله‌ی قلبی می‌تواند منجر به ایست قلبی شود.

نشانه‌های حمله‌ی قلبی

علائم و نشانه های واضحی برای حمله ی قلبی مشاهده می‌شود که نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد. احساس فشار، سفتی، درد در قفسه سینه یا گسترش یافتن درد به نواحی دیگری همچون بازوها، گردن، فک یا پشت فرد می‌تواند نشانه‌ای از این موضوع باشد که شخص دچار حمله ی قلبی می‌شود. همچنین علاوه برعلایم ذکر شده نشانه های دیگری نیز هستند که گواه بر بروز حمله ی قلبی می‌باشند مانند: سرفه، حالت تهوع، استفراغ، درد قفسه سینه، سرگیجه، تنگی نفس، صورت فرد به رنگ خاکستری به نظر می‌رسد، احساس ترس، بی قراری، احساس گرسنگی و عرق کردن. باید توجه داشت که تغییر موقعیت فرد باعث کاهش درد حمله‌ی قلبی نمی‌شود، دردی که فرد احساس می کند معمولاً ثابت است، اگرچه ممکن است گاهی درد ایجاد شود و سپس متوقف گردد و ثابت نباشد.

چه عوارضی در حمله‌ی قلبی مشاهده می‌شود

دو نوع عارضه وجود دارد که می تواند در اثر حمله‌ی قلبی اتفاق بیفتد. اولین مورد عوارض فوری است که تقریباً بلافاصله بعد حمله اتفاق می‌افتد و دومی با فاصله و بعد از حمله‌ی قلبی رخ می‌دهند. در زیر جزئیات بیشتری را در مورد هریک از این موارد ذکر می‌کنیم. عوارض فوری در حمله‌ی قلبی شامل موارد زیر است:

آریتمی: ضربان قلب به صورت نامنظم می‌شود، به طوری که خیلی سریع یا خیلی آهسته میتپد.

شوک کاردیوژنیک: فشار خون فرد ناگهان افت می‌کند و قلب نمی‌تواند خون کافی را برای بدن فراهم کند تا بتواند به درستی فعالیت کند.

هیپوکسیمی: میزان اکسیژن خون بسیار کم می‌شود.

ورم ریوی: مایع در ریه ها و اطراف آن جمع می‌شود.

ترومبوز ورید عمیق یا DVT: در رگ های عمیق پاها و لگن لخته های خون ایجاد می‌شود در نتیجه باعث می‌شود جریان خون در ورید را مسدود یا قطع کند.

پارگی میوکارد: حمله‌ی قلبی به دیواره قلب صدمه می‌زند به این صورت که باعث افزایش خطر پارگی دیواره قلب می‌گردد.

آنوریسم بطنی: آنوریسم در لغت به معنای برآمدگی دیواره یا پوشش یک رگ است. آنوریسم بطنی اغلب اشاره به ایجاد برامدگی در بطن قلب دارد که سبب انسداد جریان خون از قلب به بدن می‌گردد.

عوارضی که بعد از حمله‌ی قلبی رخ می‌دهد شامل موارد زیر است:

آنوریسم: بافت اسکار بر روی دیواره قلب آسیب دیده ایجاد می شود در نتیجه منجر به لخته شدن خون، فشار خون پایین و ضربان قلب غیر طبیعی می‌گردد.

آنژین: در این حالت اکسیژن به میزان کافی به قلب نمی‌رسد و باعث درد در قفسه سینه می‌شود.

نارسایی احتقانی قلب: قلب فقط می‌تواند خیلی ضعیف ضرب و شتم کند و فرد را احساس خستگی و نفس کشیدن کند.

ادم: مایع در مچ پا و پاها جمع می شود و باعث تورم می‌شود.

از دست دادن میل جنسی: از دست دادن انگیزه جنسی بخصوص در مورد مردان می تواند اتفاق بیفتد.

پریکاردیت: آستر قلب ملتهب می‌شود و باعث درد شدید قفسه سینه می‌شود.

چه درمان هایی برای حمله‌ی قلبی صورت می‌گیرد؟

باید به این نکته توجه کرد که هرچه قدر فرد هنگام حمله ی قلبی سریعتر تحت درمان قرار بگیرد شانس بهبودی اش بیشتر خواهد بود. اغلب، بیشتر حملات قلبی را می‌توان به طور مؤثر درمان کرد. با این حال، باید به یاد داشته باشید که زنده ماندن یک فرد تا حد زیادی به سرعت رسیدن آن‌ها به بیمارستان بستگی دارد. اگر شخصی سابقه حملات قلبی را داشته باشد، باید در مورد برنامه های درمانی با پزشک صحبت کند. به طور کلی درمان هایی که برای حمله ی قلبی مطرح می‌شود به دو گروه درمان هایی که باید در هنگام حمله‌ی قلبی انجام داد و درمان هایی که پس از حمله قلبی صورت می‌گیرد طبقه بندی می‌شوند.

درمان در هنگام حمله‌ی قلبی

گاهی اوقات، فردی که دچار حمله‌ی قلبی شده است، برای نفس کشیدن دچار مشکل می‌شود. در این حالت، احیای قلبی - ریوی یا CPR باید فوراً شروع شود. این فرآیند شامل موارد زیر است: فشرده سازی دستی قفسه سینه و یا استفاده از دفیبریلاتور.

بیشتر بخوانید: آیا وجود یک جهش ژنتیکی باعث سکته‌های قلبی در انسان می‌شود؟

درمان پس از حمله‌ی قلبی

بیشتر افراد پس از حمله ی قلبی به انواع مختلفی از داروها یا درمان‌ها نیاز دارند. هدف از این اقدامات جلوگیری از بروز حملات قلبی در آینده است. این درمان ها شامل موارد زیر است: استفاده از داروهایی چون آسپرین و ضد پلاکتها، مسدود کننده های بتا، مهار کننده های ACE (آنزیم تبدیل آنژیوتانسین)، استاتین، آنژیوپلاستی، پیوند بای پس عروق کرونر یا CABG.

برای جلوگیری از حمله‌ی قلبی چه باید کرد؟

بهترین راه پیشگیری از حمله‌ی قلبی داشتن یک سبک زندگی سالم است. اقداماتی که افراد برای زندگی سالم باید داشته باشند شامل موارد زیر است:

سیگار نکشیدن، داشتن یک رژیم غذایی متعادل و سالم، ورزش کردن، خواب کافی داشتن، همچنین این افراد بهتر است دیابت خود را کنترول کنند، کاهش مصرف الکل، حفظ کلسترول خون در سطح بهینه، کنترول فشار خون در حد متعادل، حفظ وزن بدن، در صورت امکان از استرس خودداری کنند، یادگیری نحوه مدیریت استرس در افراد بسیار حائز اهمیت می‌باشد. همچنین برای افراد بسیار ضروری است که درباره علائم هشدار دهنده حمله‌ی قلبی اطلاعات بیشتری کسب کنند تا در مواجه با حمله‌ی قلبی عملکرد بهتری داشته باشند.

بیشتر بخوانید: معرفی چند بیماری قلبی و بررسی آن ها

دلایل حمله ی قلبی چیست

عوامل زیر با افزایش خطر حمله ی قلبی همراه است:

سن: حملات قلبی در زمانی که یک مرد بالای 45 سال باشد و هنگامی که یک زن بالای 55 سال باشد، احتمال وقوع بیشتری دارد.

آنژین: باعث درد قفسه سینه به دلیل کمبود اکسیژن یا خون رسانی به قلب می‌شود.

سطح کلسترول بالا: میزان بالای کلسترول می تواند احتمال لخته شدن خون در عروق را افزایش دهد.

دیابت: دیابت می‌تواند خطر حمله ی قلبی را افزایش دهد.

رژیم غذایی: به عنوان مثال، مصرف مقادیر زیادی چربی های اشباع شده می‌تواند احتمال حمله‌ی قلبی را افزایش دهد.

ژنتیک: افراد ریسک بالایی از حمله ی قلبی را به ارث می‌برند.

جراحی قلب: جراحی های قلبی گاها می تواند بعد از مدتی منجر به وقوع حمله‌ی قلبی شوند.

فشار خون بالا: فشار خون بالا می‌تواند فشار غیرضروری را بر روی قلب ایجاد کند.

چاقی: اضافه وزن زیاد می‌تواند به قلب فشار بیاورد.

حمله‌ی قلبی که در گذشته رخ داده است می‌تواند عامل بروز مجدد حمله ی قلبی گردد.

سیگار کشیدن: افراد سیگاری در معرض خطر حمله‌ی قلبی با ریسک بسیار بالاتری نسبت به افراد غیر سیگاری هستند.

اچ آی وی: افرادی که HIV مثبت هستند، 50 درصد ریسک حمله‌ی قلبی بیشتری دارند.

استرس شغلی: افرادی که دائما در حال تغییر شغلشان هستند یا دارای شغل استرس زا هستند، می‌توانند با خطر حمله‌ی قلبی بیشتری روبرو شوند.

عدم تحرک جسمی عاملی مهمی در افزایش زیسک حمله‌ی قلبی است و هرچه افراد فعال تر باشند، خطر حمله ی قلبی کمتر می‌شود.

غالباً زمانی که حمله ی قلبی رخ می‌دهد معمولا فاکتور های مختلفی با هم در بروز آن نقش دارند و تنها یک فاکتور نقش ندارد.

بیشتر بخوانید: قلب تان را بیشتر بشناسید

بهبودی پس از حمله ی قلبی چه مراحلی دارد

بهبودی از حمله‌ی قلبی می‌تواند یک روند تدریجی باشد و بستگی به شدت حمله‌ی قلبی و سایر عوامل مانند سن فرد دارد.

بهبودی شخص ممکن است شامل مراحل زیر باشد:

از سرگیری فعالیت بدنی: بسیار مهم است که بیمار در حال بهبودی پس از حمله‌ی قلبی فعالیت بدنی داشته باشد، از این رو یک متخصص باید برنامه ورزشی مناسبی را برای آن‌ها طراحی کند.

بازگشت به محل کار: زمان مناسب برای بازگشت به محل کار برای کسی که حمله‌ی قلبی را گذرانده است بسیار زیاد بستگی به شدت حمله‌ی قلبی و نوع شغلی که انجام می‌دهد دارد. بسیار مهم است که فرد برای بازگشت به کار خود خیلی عجله نکند.

دوره افسردگی: بسیاری از افرادی که دچار حمله‌ی قلبی شده اند بعد از مدت طولانی افسردگی را تجربه می‌کنند. کسانی که احساس افسردگی یا اضطراب می‌کنند باید به پزشکان خود بگویند.

دوباره رانندگی: کارشناسان توصیه می‌کنند که فرد حداقل 4 هفته پس از حمله‌ی قلبی از رانندگی خودداری کند.

اختلال نعوظ: تقریباً یک سوم مردان پس از سکته قلبی در ایجاد یا حفظ نعوظ مشکل دارند.

مهم است که مردان دارای اختلال نعوظ با پزشکان خود صحبت کنند، زیرا داروها در اکثر موارد می‌توانند عملکرد را بازیابی کنند. اما کارشناسان می‌گویند فعالیت جنسی خطر ابتلا به حمله‌ی قلبی دیگری را در فرد ایجاد نمی‌کند.