ما در این نوشتار قصد داریم با معرفی انواع سردرد ها شما را با دلایل سردردهای گاه و بیگاه تان آشنا نماییم. اگر علاقه مند به کسب اطلاعات در این زمینه هستید تا انتهای این نوشتار ما را همراهی نمایید.
انواع سردردها کدامند؟
سردردها انواع مختلفی دارند که از جمله آنها میتوان به سردرد خوشه ای، سردرد تنشی، سردرد میگرنی و سردرد سینوسی اشاره کرد. هر کدام از این نوع سردردها به دلایل مختلفی در فرد ایجاد میشوند و قسمت های مختلفی از سر را درگیر خود میکنند. در زیر به طور مختصر هر یک از این سردردها و دلایل ایجاد آن ها را شرح خواهیم داد.
بیشتر بخوانید: آشنایی با پدیده سکته مغزی، خطری همیشه در کمین
سردرد خوشه ای چیست و چه هنگام رخ میدهد؟
سردرد خوشه ای یا کلاستر یکی از دردناکترین سردردهای اولیه است که به شکل سردرد شدید و یک طرفه در داخل و یا اطراف چشم و نیز در ناحیه گیجگاهی یک قسمت سر و یا در همه نقاط بیان شده بروز میکند. البته در برخی موارد نیز ممکن است سردرد خوشه ای به قسمت های مختلف بدن همچون صورت، شانه ها، گردن و یا سایر نقاط سر سرایت کند.
فردی که دچار سردرد خوشه ای میشود ممکن است بین 15 دقیقه تا 3 ساعت درد بکشد. این فرد نه تنها تمایلی به استراحت کردن ندارد بلکه دچار حالت بیقراری میشود و دوست دارد قدم بزند و از این طریق وضعیت خود را تغییر دهد.
قرمزی و پرخونی چشم ها، کوچک شدن اندازه مردمک چشم، خروج اشک از چشم ها، عرق کردن در قسمت پیشانی و صورت، ورم و یا افتادگی پلک ها و نیز گرفتگی و آبریزش بینی از علایم این نوع سردرد میباشد.
سردرد خوشه ای اغلب در نیمه های شب شروع میشود و فرد را از خواب بیدار میکند. از جمله نکات مورد توجه در مورد این نوع سردرد میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
* شدیدترین نوع سردرد
* همراه با احساس فرو کردن میله داغ به چشم، سوزش، خنجر زدن
* بروز به صورت دائمی و یا موقت
* درگیری بیشتر مردان نسبت به زنان (مردان 20 تا 40 ساله)
* از نظر میزان ابتلا 4 نفر در هر هزار نفر (از این جهت مشابه بیماری ام اس و پارکینسون است).
* میزان ابتلا در افراد سیگاری بیشتر است.
* علت آن فعلاً ناشناخته است.
* جهت تشخیص بهتر است به پزشک متخصص نورولوژی مراجعه شود.
* بهترین راه درمان تغییر سبک زندگی و نیز مراجعه به پزشک متخصص و تجویز داروها توسط اوست.
سردرد میگرنی چیست و چه هنگام رخ میدهد؟
سردرد میگرنی از شایع ترین انواع سردردها است که گاهی در اطراف چشم، گاهی در قسمت پیشانی و گاهی نیز در پشت سر بروز میکند. با این حال درد فقط در یک طرف سر احساس میشود. فرد هنگامی به سردرد میگرنی مبتلا میشود که سیستم عروقی، سیستم عصبی و نیز جا به جایی مواد شیمیایی در مغز با یکدیگر تداخل پیدا میکنند. فردی که مبتلا به سردرد میگرنی است ممکن است یکی از علایمی که در زیر به آن ها اشاره خواهیم کرد و یا ترکیبی از آن ها را داشته باشد:
علائم سردرد میگرنی
* سردرد به شکل ضربان دار و تپش دار است.
* درد با حرکت کردن بیشتر می شود.
* درد ممکن است از یک قسمت سر به قسمت دیگر حرکت کند و یا این که کل سر و یا جلوی سر را پوشش دهد.
* معمولاً درد در یک شقیقه است.
* در برخی مواقع نیز ممکن است منجر به سوزن سوزن شدن دست ها و پاها و همراه با علایم هشدار دهنده همچون صاعقه ها و فلاش های نور باشد.
* در برخی مواقع منجر به حالت تهوع، استفراغ و حساسیت شدید به صدا و نور میشود.
* ممکن است تا روزها و ساعت ها باقی بماند.
* منجر به کاهش اشتها میشود.
فردی که مبتلا به سردرد میگرنی است برای بهبود درد خود دوست دارد فقط در جایی بسیار ساکت و تاریک دراز بکشد و به خواب رود. او احساس سرما و گرمای شدید میکند و دچار رنگ پریدگی صورت میشود. خستگی، سرگیجه، تاری دید، یبوست و اسهال، تب، خواب آلودگی، زود رنجی، افسردگی و یا خوشحالی بیش از اندازه، تشنگی بیش از اندازه، افزایش میزان ادرار، خمیازه کشیدن، کمبود انرژی، چشم درد، گردن درد، ویار، کمبود خواب راحت، میل به خوردن غذاهای شور و یا شیرین و مشکل در صحبت کردن از دیگر مواردی است که فرد مبتلا به سردرد میگرنی را به شدت رنج میدهد.
فردی که مبتلا به سردرد میگرنی است میتواند با تغییر سبک زندگی همچون کاهش مصرف کافئین، الکل و سیگار، دوری از مواد حساسیت زا همچون عطر و برخی خوراکی های خاص، ورزش منظم، کاهش وزن، نوشیدن مایعات کافی، خواب کافی، استفاده از عینک آفتابی و دوری از نور خورشید تعداد حملات را کاهش دهد و یا این که از شدت آن ها بکاهد.
بیشتر بخوانید: آنچه باید در مورد ویروس ها باید بدانیم
سردرد تنشی چیست و چه هنگام رخ میدهد؟
از دیگر سردردهای شایع موجود سردرد تنشی است که منجر به درد خفیف، متوسط و یا شدید میشود. این درد در گردن، سر و پشت چشم ها قابل احساس است. حسی که سردرد تنشی به فرد میدهد مثل این است که باند و یا نوار سفت را دور پیشانی اش بسته باشی.
سردرد تنشی اغلب دوره ای است و به طور متوسط یک بار یا دو بار در ماه رخ میدهد. البته این نوع سردرد می تواند مزمن نیز باشد. از ویژگیهای سردرد تنشی این است که بیشتر از 15 روز در هر ماه طول میکشد و زنان را بیشتر از مردان درگیر میکند.
سردرد تنشی هنگامی رخ می دهد که عضله در نواحی سر و گردن دچار انقباض میشود. نوعی غذایی که فرد میخورد، فعالیتی که دارد و عوامل استرس زایی که با آن ها رو به رو است از عواملی هستند که منجر به انقباضات عضله میشوند. خیره شدن به صفحه کامپیوتر به مدت طولانی، رانندگی طولانی مدت، سردی هوا، مصرف الکل، خشکی چشم، خستگی چشم، کشیدن سیگار، خستگی، آنفولانزا و یا سرماخوردگی، مصرف کافئین، عفونت سینوسی، استرس عاطفی، نشستن و ایستادن غلط نیز از دیگر محرک های به وجود آورنده سردرد تنشی هستند.
سردرد تنشی معمولاً با علایم زیر همراه است:
* احساس مبهمی از درد در ناحیه سر
* احساس وارد شدن فشار به دور پیشانی
* حساس شدن نسبت به لمس پوست سر و یا دور پیشانی
گاهی ممکن است که این نوع سردرد با سردرد میگرنی اشتباه گرفته شود اما حساسیت به نور و صدا تنها شباهت سردرد تنشی با سردرد میگرنی است. در سردرد تنشی فرد حالت تهوع و استفراغ ندارد.
مصرف ایبوپروفن یا آسپرین، مصرف ایندومتاسین، کتورولاک، ناپروکسن، اوپیاتها البته با تجویز پزشک، شرکت در کلاس های مدیریت استرس، مدیریت استرس از طریق بیوفیدبک که یک تکنیک آرام سازی است، درمان رفتاری شناختی که یک گفت و گوی درمانی است و به فرد کمک میکند وضعیت هایی که باعث اضطراب و استرس میشوند را شناسایی نماید و استفاده از طب سوزنی از راه های درمان سردرد تنشی است.
بیشتر بخوانید: آشنایی با سندروم پای بی قرار
سردرد سینوسی چیست و چه هنگام رخ میدهد؟
قبل از آن که به سردرد سینوسی پرداخته شود بهتر است به تعریف سینوس و این که سینوس چیست پرداخته شود. سینوس یا سینوس ها فضاها یا حفره های کوچکی در استخوان هستند که به پاک سازی ورودی، رطوبت هوا، ترشحات مخاط و افزایش قدرت و توانایی جمجمه در برابر آسیب ها کمک مینمایند. سینوس ها انواع مختلفی همچون سینوس پیشانی، سینوس فکی، سینوس اتموئید و سینوس اسفنوئید دارند که محل قرارگیری آن ها از هم متفاوت است. حال اگر مجاری و یا لوله هایی که سینوس ها را به پشت بینی متصل مینمایند، دچار التهاب شوند ممکن است باعث شوند سینوس ها به شکل طبیعی تخلیه نشده و در نتیجه به سینوس های مسدود شده فشار وارد شود. از طرفی ممکن است در پوشش سینوس ها تورم وجود داشته باشد که باعث افزایش ترشح مخاط و مایع شود. در این حالت یعنی عدم توانایی تخلیه فشار همراه با افزایش مایع مخاط، داخل حفره سینوسی را افزایش داده و منجر به سردرد سینوسی می شود که از آن اغلب با نام سینوزیت یاد میشود.
درد و فشار، تب، لرز، درد عضلات و یا ضعف آن ها، تخلیه بینی سبز رنگ متمایل به زرد و مات، تخلیه از عقب بینی و انتقال آن به پشت گلو، سرفه همراه با خلط زرد رنگ از علائم عفونت سینوسی هستند.
سرماخوردگی، عفونت دستگاه تنفسی فوقانی، آلرژی به گرد و غبار محیطی، سیگار کشیدن، شنا و یا غواصی، سفر هوایی و به طور کلی تمامی فعالیت هایی که منجر به تغییر فشار میان سینوسی میشوند از عوامل موثر در ایجاد سردرد سینوسی هستند.
برای درمان سردرد سینوسی بهتر است فرد مایعات کافی بنوشد و محل زندگی خود را مرطوب نماید تا از این طریق بتواند راه بینی خود را باز کند. چنانچه این درد همراه با تب یا تعریق صورت باشد و یا این که در گفتار و رفتار تغییر ایجاد شود فرد باید به پزشک مراجعه کند. از طرفی اگر بیمار به داروهای ضد درد همچون ایبوپروفن و استامینوفن واکنش نشان ندهد و درد بیشتر از 10 تا 14 روز طول بکشد مراقبت پزشکی ضروری خواهد شد. هدف درمان سردرد سینوسی کاهش التهاب داخل سینوس ها و کاهش فشار آن هاست. سردرد سینوسی به شکل خانگی هم درمان میشود. برای درمان خانگی سردرد سینوسی بهتر است فرد مبتلا به روشهای زیر عمل نماید:
* نوشیدن مایعات به مقدار کافی که به هیدراته نگه داشتن بدن کمک میکند.
* استفاده از اسپری آب نمک داخل بینی
* مرطوب نگه داشتن محل زندگی و محل کار
همه این راه ها منجر به کاهش تراکم داخل بینی میشوند و در نهایت میزان سردرد سینوسی را کاهش میدهند و یا از شدت آن میکاهند.
جالب بود