موقعیتی را به یاد آورید که در آن فردی به شما توهین کرده و یا شرایطی را که در آن خودتان مرتکب خطا و یا اشتباهی شده باشید. طبعا به شکلی شفاف و واضح آن را خاطر دارید، زیرا معمولا انتقادها بیشتر از تمجیدها برای افراد ماندگار هستند و شرایط و اتفاقات ناخوشایند، بسیار بیشتر از اتفاقات خوشایند، توجه‌ ها را به‌ سمت خود جلب می‌کنند.  

دلیل آن را باید در این نکته دانست که، در مقایسه‌ی دو موقعیت بروز اتفاقات منفی و مثبت، معمولا اتفاقات منفی اثرگذاری بیشتری بر روی ذهن مان دارد.

روانشناسان از این امر تحت ‌عنوان منفی بافی یاد می‌کنند و عقیده دارند که همین عامل، می‌تواند تاثیر عمیقی بر روی رفتار و تصمیمات افراد بگذارد و به طور کلی آن را تحت شعاع قرار دهد.

منفی بافی یک واکنش است که ما به روش های مختلف آن را  بروز می‌دهیم که نه تنها بر خود ما بلکه بر اطرافیان مان نیز اثرات منفی ایجاد می‌کند.

در این مقاله، در مورد منفی بافی صحبت نموده و اثرات آن را بر روی بدن، مغز، زندگی را بررسی می‌کنیم و در پایان نکاتی را  برای رهایی از منفی بافی ارائه می‌دهیم.

بیشتر بخوانید: راهکارهایی برای افزایش مهارت اجتماعی و برقرای ارتباط موثر

آثار منفی بافی بر انسان

خصلت های زیادی در انسان ها وجود دارد که پایه و اساس روابط با دیگران را تشکیل می‌دهد، برخی از آنها خوب و مثبت بوده و برخی از آنها نه تنها بد و منفی هستند، بلکه ممکن است منجر به روابط ناپایدار و دشمنی بین افراد شود.

وجود منفی بافی در شما باعث می‌شود که به خود و اطرافیان و هر شرایطی که درآن  قرار می‌گیرید، بدبین شوید. زمانی که شما شکایت می‌کنید، در واقع بر روی موارد منفی متمرکز هستید و زمانی که منفی بافی در شما طولانی می‌شود و به موارد  و موقعیت های مختلف، بدبین می‌شوید، بعد از مدتی این طرز فکر در وجود شما نهادینه می‌شود و همیشه تمرکز خود را بر روی موارد منفی معطوف خواهید نمود و به محض این که ساده ترین و حتی جزئی ترین موضوعی برای شما رخ دهد، بدون استثنا بر موارد منفی آن تمرکز نموده و نسبت به هر چیزی دچار بد بینی می‌شوید. به عنوان مثال، شما با داشتن این خصلت و زمانی که کوچک ترین نقطه ضعفی را در همکار خود ببینید، به شدت بر روی آن تمرکز می‌کنید که باعث می‌شود نتوانید ویژگی های مثبت آن شخص را ببینید و تنها با تمرکز بر ویژگی های منفی، او را فردی نالایق بدانید. شما با مثبت اندیشی می‌توانید ذهنیت منفی خود را در مورد هر چیزی از بین ببرید.

داشتن تفکر منفی مداوم، باعث می‌شود که شما به فردی عصبانی و تندخو  تبدیل شوید و دیگران نیز از ارتباط با شما هیچ لذتی نبرده و احساس خرسندی نداشته باشند. زیرا بسیار مشاهده شده که آن عده از افرادی که مدام غر می‌زنند و از اوضاع و شرایط شکایت دارند، دچار مشکلات زیادی در روابط خود خواهند شد. آن‌ها عادت دارند تا نقایص را ببینند و درباره ی هر موضوعی فورا شروع به نارضایتی کنند و این موضوع باعث می‌شود که میزان خشم آنها افزایش یافته و در مواجهه با هر شرایطی، احساس کنند که  یک مشکلی  برای آن‌ها وجود دارد و شرایط دلخواه آن‌ها نیست که منجر به بروز بدبینی در آن‌ها شده و خصلت بدبینی به دنبال خود عصبانیت را به همراه دارد.

اگر به دنبال رهایی از منفی بافی نباشید و مثبت اندیشی را در پیش نگیرید، حتم داشته باشید که تمام آدم های مثبت اطراف خود را از دست خواهید داد.

منفی بافی به معنای انتقال انرژی منفی به دیگران و اطرافیان است و زمانی که مدام از اوضاع شکایت می‌کنید، انرژی منفی خود را به آنها منتقل کرده و حال آن‌ها را بد می‌کنید. آن‌ها به هیچ عنوان نمی‌خواهند که با شما وقت بگذرانند و انرژی منفی دریافت کنند، به همین دلیل از اطراف شما پراکنده خواهند شد و نهایتا تنها کسانی در کنار شما باقی خواهند ماند که همانند شما عادت به غر زدن دارند و منفی نگر هستند. بعد از مدتی مشاهده خواهید کرد که دیگر هیچ کسی وجود ندارد که به شما انرژی مثبت انتقال دهد و تنها کسانی کنار شما هستند که همانند خودتان مرتب به دنبال ایراد گیری و بهانه جویی می‌باشند. در نهایت شما هیچ دوست مثبت اندیشی را نخواهید داشت. مگر اینکه تلاش نموده و به دنبال رهایی از منفی بافی در خود باشید.

بیشتر بخوانید: چگونه حسادت را در خود از بین ببریم؟

علت منفی بافی ذهن

افراد زیادی هستند که تمایل دارند بیشتر بر امور منفی‌ تمرکز کنند و جهان بینی آنها بر این اصل استوار است و می‌کوشند هر چیزی را از این دیدگاه بسنجند. این تمایل در آن‌ها وجود دارد که بیش از اطلاعات مثبت از اطلاعات منفی نتیجه گرفته و تصمیم گیری نمایند.

تفکرات منفی توجه ما را جلب می‌کنند و در ذهن و خاطرات مان ماندگار می‌شوند و تاثیر مستقیم بر رفتار و تصمیماتمان می‌گذارند.

تحقیقات مختلف در این زمینه نشان می‌دهند که منفی ‌بافی بر انگیزش ما اثرگذار است و ممکن است دچار این معضل شویم که انگیزه مان در زمانی که می‌دانیم چیزی به دست نمی‌آوریم بیشتر از زمانی خواهد بود که بدانیم چیزی را به ‌دست می‌آوریم.

وجود تفکر منفی باعث می‌شودکه همواره اخبار بد و ناخوشایند را حقیقت بدانیم و همیشه آنچه را که بدتر است را حقیقی تر تلقی نماییم. زیرا اطلاعات منفی توجه بیشتری را به ‌خود جلب می‌کنند و اعتبار بیشتری دارند.

تحقیقات نشان می‌دهند که منفی بافی حتی در زمان نوزادی نیز ظهور و بروز می‌یابد. نوزادان معمولا به حالات مثبت چهره و لحن صدا توجه می‌کنند، اما با نزدیک ‌شدن به یک‌ سالگی، تغییرات شروع می‌شود. مطالعاتی که بر روی واکنش های مغز انسان انجام شده است بیان می‌دارند که در بازه ی زمانی مذکور مغز کودک تجربه ی پاسخ ‌های بیشتر به محرک ‌های منفی را شروع می‌کنند و به این معناست که منفی بافی مغز در طول سال اول زندگی کودک بروز می‌یابد. حال که متوجه شده‌اید که وجود تفکر منفی چه عامل مخربی برای شماست و چگونه افکار شما را تحت تاثیر قرار می‌دهد، باید تلاش کنید و آگاهانه برنامه ای را برای رهایی از منفی بافی در نظر بگیرید و بر همان اساس عمل کنید تا به مثبت اندیشی برسید.

تحقیقات علم عصب‌ شناسی در مورد واکنش ‌های مغزی بیانگر این است که پردازش عصبی بیشتری در مغز انسان در رابطه با  محرک ‌های منفی وجود دارد. یعنی واکنش مغز به عوامل منفی زیاد و چشمگیر است.

طی یک تحقیق به عمل آمده، تصاویر مثبت، تصاویر منفی و همچنین تصاویر خنثی به شرکت‌کنندگان نشان داده شد و در مرحله‌ی بعد، فعالیت الکتریکی مغز افراد را بررسی کردند و مشاهده کردند که تصاویر منفی درمقایسه ‌با تصاویر مثبت یا خنثی پاسخ ‌های بسیار قوی ‌تری در قشر مغز تولید می‌کنند. با‌ توجه ‌به این افزایش فعالیت در منطقه ‌ای مهم برای پردازش اطلاعات از مغز، رفتار‌ها و نگرش ‌های ما با اخبار و تجربیات و اطلاعات ناخوشایند شکل می‌گیرد. در نتیجه باید گفت که منفی بافی به طور مستقیم بر روند واکنش مغز اثر گذار بوده و نقش مهمی در چگونگی عملکرد مغز ایفا می‌کند.

منفی بافی می‌تواند میزان روابط با دیگر افراد را تحت تاثیر قرار دهد. به همین دلیل توصیه می‌شود که مثبت اندیشی را جایگزین منفی بافی های خود کنید و راه را برای دوری از ذهنیت منفی باز نمایید. سعی کنید وقتی وارد رابطه ‌ای می‌شوید، دیدگاه ‌های مثبت را بیشتر از دیدگاه ‌های منفی در ذهن خود نگه دارید و این نکته را در نظر داشته باشید که دیدگاه ‌های منفی، همواره بار بیشتری به همراه  دارند. منفی بافی یک ویژگی و تمایل طبیعی در انسان محسوب می‌شود و شما به خوبی می‌توانید آن را مدیریت نموده و از خود دور نمایید. همچنین می‌توانید بر روش هایی تمرکز کنید که در آن انتظار  شرایط بد را نداشته باشید و به این شیوه، تفکر منفی را از بین ببرید.

منفی بافی تاثیر مخربی بر روند تصمیم‌گیری های شما خواهد گذاشت و در زمان هایی که می‌خواهید تصمیم های مهم را اتخاذ کنید، بار بیشتر را بر جنبه ‌های منفی رویدادها خواهید گذاشت، این تمایل به تاکید بیش ‌از ‌حد بر امور منفی‌، ممکن است بر روی انتخابات نادرست شما و خطرهای احتمالی آن، اثر بگذارد. برای درک دقیق این موضوع، موقعیت این چنینی را تصور کنید که به شما پیشنهاد شرکت در یک برنامه ی سرمایه گذاری می‌شود که در آن هم به‌ دست‌ آوردن و هم از ‌دست ‌دادن پول زیاد برای شما گفته و تعریف می‌شود. بدون شک، در ابتدا ذهن شما به سمت گزینه ی از ‌دست‌ دادن پول بیشتر سوق می‌یابد تا اینکه بر روی به دست آوردن آن تمرکز کند. افراد معمولا هراس دارند که امور منفی بیشتر از امور مثبت در روند زندگی ‌شان رخ دهد. به همین دلیل، حتی زمانی که احتمال  وقوع هر دو اتفاق به یک اندازه است، افراد واکنش منفی بیشتری از خود نشان می‌دهند.

بیشتر بخوانید: 8 ترفند برای ایجاد تغییر اساسی در زندگی

نکاتی برای رهایی از منفی بافی

منفی بافی بدون شک آثار و عوارض بد و منفی بر سلامت فکری شما خواهد گذاشت و باعث می‌شود شما به جای مثبت اندیشی و آسایش و راحتی، افکار بد و منفی را اتخاذ کرده و مدام در کلنجار رفتن با خود و ناخوشایند ساختن لحظات زندگی تان باشید و برای همیشه خوش ‌بینی و لذت را در زندگی خود از دست دهید و روابط تان با دیگران را خراب و خدشه دار کنید.

تکنیک های مفیدی وجود دارد که می‌توانید با استفاده از آنها، فکرتان را تغییر داده و با تفکرات منفی  خود مواجه شده و آن‌ها را از خود دور کنید.

سعی کنید با توجه به آنچه که در ذهن و فکر شما جاری است، شروع کنید. شاید رویدادی برای شما رخ داده باشد و بعد از مدتی به خود آمده و متوجه شوید که نباید این کار را انجام می‌دادید و اظهار پشیمانی کرده و مدام در جنگ و جدال به سر برید و خود را سرزنش کنید. در همین جا متوقف شوید و سعی کنید که این افکار منفی را رها کنید و هر زمان که به‌ سراغتان آمد، به ‌جای تمرکز بر اشتباهاتی که در گذشته مرتکب شده‌اید‌، بررسی کنید چه تجربه ای از آن‌ها گرفته‌اید و چگونه باید در آینده آن را به کار گیرید و در شرایط مشابه بهتر عمل نمایید.  

روش دیگری که می‌توانید برای مبارزه و رهایی از منفی بافی در پیش گیرید این است که به دنبال تغییر موقعیت ‌ها و قاب ‌بندی دوباره ی آن‌ها باشید. هنگامی که شما موضوعی را با توجه به جنبه ی منفی آن تعبیر و تفسیر می‌کنید ، باید راهی را در پیش گیرید و به ‌دنبال روش هایی باشید که بتوانید دوباره وقایع را به حالتی بسیار مثبت بازسازی نمایید. این نکته بدین ‌معنی نیست که عینک خوش بینی و اعتماد بر هر چیزی بزنید و احتمال وقوع خطر را نادیده بگیرید، بلکه بدین ‌معنی است که دوباره تمرکز کنید تا بتوانید زیبایی را ببینید و وقایع مثبت و منفی را در دو کفه ی ترازو قرار دهید و شرایط را بهتر بسنجید.

هر زمانی که متوجه می‌شوید شما در حال اندیشیدن درباره ی موقعیت و شرایط  منفی هر ماجرایی هستید، به ‌دنبال فعالیت ‌هایی باشید که شما را از شر منفی بافی های بیهوده نجات داده و  به ‌سمت افکار مثبت سوق دهد. گوش ‌دادن به موسیقی شاد، پیاده‌ روی کردن و یا خواندن کتاب ‌های مفید، روش های خوبی برای رهایی از منفی بافی است و ذهن را از افکار منفی دور می‌کند. بهترین شیوه برای رهایی از منفی بافی، لذت‌ بردن از لحظات مثبت و خوشایند و برجسته ساختن آنهاست.

بدانید که لذت ‌بردن از لحظه ‌ها، تجربه ‌های مثبتی را برای شما به همراه خواهد داشت. بنابراین بسیار مهم است که به وقایع خوشایند بیشتر توجه کنید. وقتی می‌دانیم که افکار منفی به ‌سرعت در حافظه‌ی بلند مدت ما جایگزین می‌شوند، باید تلاش کنید تا لحظات مثبت و خوش نیز همان تاثیر را بر ذهنتان بگذارند و این موضوع کاملا بستگی به خواسته‌ی شما دارد. بنابراین، وقتی اتفاق خوشایندی می‌افتد، آن را حفظ نموده و بر آن تمرکز کنید. بدانید که به هیچ عنوان موضوع دشواری نخواهد بود و تنها نیاز به مثبت اندیشی و دوری جستن از افکار منفی است. بر احساس قدرتمند خود تمرکز کنید و لحظات خود را خوش تر و شاد تر بسازند.

منفی بافی تاثیر بدی بر روابط اجتماعی و توسعه‌ی فردی تان می‌گذارد. اما  با دانستن و آگاه بودن به آن، می‌توانید گام ‌درست برداشته و چشم ‌انداز مثبتی را برای خود ترسیم نمایید. شما می‌توانید رویکرد آگاهانه‌ تری اتخاذ کنید تا تمایلتان به ‌سمت منفی بافی از بین رفته و افکار مثبت را در اولویت قرار دهید. این یکی از بهترین روش ها برای مبارزه با منفی بافی است. تفکر منفی می‌تواند عوارضی جدی داشته باشد و شما را از رسیدن به اهداف و پیشرفت تان بازدارد، پس برای مبارزه با آن تلاش کنید.